KIELCE

Rodzinny Ogród Działkowy im. Stefana Żeromskiego





Ogródki działkowe to w tkance zmieniających się szybko polskich miast oazy stabilności. Dla deweloperów to z uwagi na lokalizację łakomy kąsek, co i rusz następują próby uszczknięcia choćby odrobiny tego ciasta. Jednak rzesze działkowiczów póki co stawiają skuteczny odpór takim zakusom. Dla przyrody to oazy na betonowo-asfaltowej pustyni. Pomimo uprawiania roślin obcych gatunków i silnej presji pielęgnacyjnej, bogactwo przyrodnicze ogrodów jest nieporównywalnie większe niż innych form zieleni miejskiej. Dotyczy to także siedlisk wodnych, wyjątkowo nielicznych w centrach miast.

Rodzinny Ogród Działkowy im Stefana Żeromskiego w Kielcach (UTM DB73), obejmuje 3800 działek położonych na 163 hektarach. Z sąsiadującymi kompleksami działek położonymi poza granicami miasta, na terenie gminy Masłów tworzy jeden z największych tego typu kompleksów w Europie. Znajduje się tu 25 większych oczek wodnych. Część zbiorników jest zarybiona, część w suche lata wysycha i ryby nie znajdują tu odpowiednich warunków rozwoju. Płytkie, szybko nagrzewające się wody stwarzają natomiast doskonałe warunki dla ważek. Wiele gatunków świetnie się czuje w gąszczu roślinności wodnej. Część zbiorników ma brzegi wyłożone betonowymi płytami, co ogranicza rozwój przybrzeżnej roślinności. Spośród roślin wodnych dominują tu moczarka kanadyjska, rdestnica pływająca i rzęsa drobna. Miłym zrządzeniem losu patron ogrodu Stefan Żeromski to twórca wyjątkowo wrażliwy na piękno przyrody. Wielokrotnie w swych dziełach opisywał także ważki, pod staropolskimi nazwami „szklarze” i „koniki wodne”.

POWRÓT
Ważki Kielc

Zdjęcia: Joanna Przybylska
polska.e-mapa.net
Badania terenowe: Joanna Przybylska
Roman Maniarski
Tekst: Joanna Przybylska
© Ewa Miłaczewska

 
 
 
Ogrody działkowe znajdują się we wschodniej części Kielc i wraz z sąsiadującymi obszarami działek położonymi poza granicami miasta, na terenie gminy Masłów tworzą jeden z największych tego typu kompleksów w Europie.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w mapę aby powiększyć.
W tej samej skali na zdjęciu satelitarnym.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
Niewielkie stawiki, zasilane wodami gruntowymi, wykorzystywane są jako źródło wody do podlewania ogrodów, pełnią także funkcję przeciwpożarową.
(foto Joanna Przybylska)
Wybetonowane brzegi ograniczają rozwój roślinności szuwarowej.
(foto Joanna Przybylska)

 
Stawiki o nieumocnionych brzegach obficie porasta pałka szerokolistna, sit i mozga.
(foto Joanna Przybylska)
Dominującym zbiorowiskiem roślin wodnych jest zespół rdestnicy pływającej. Często spotykanym gatunkiem jest także moczarka kanadyjska i rzęsa drobna.
(foto Joanna Przybylska)

 
Brzegi wielu stawików porastają wierzby, zacieniające lustro wody.
(foto Joanna Przybylska)
W nasłonecznionych zbiornikach o wykaszanych brzegach następuje silny rozwój glonów.
(foto Joanna Przybylska)

   
Ważki zarejestrowane w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym im. Stefana Żeromskiego
(24 gatunki)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
Zygoptera

Świtezianka dziewica Calopteryx virgo
Pałątka pospolita Lestes sponsa
Pałątka niebieskooka Lestes dryas
Pałątka mała Lestes virens
Pałątka zielona Chalcolestes viridis
Tężnica wytworna Ischnura elegans
Tężnica mała Ischnura pumilio
Nimfa stawowa Enallagma cyathigerum
Łątka dzieweczka Coenagrion puella
Oczobarwnica większa Erythromma najas
Oczobarwnica mniejsza Erythromma viridulum
Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula
 
Anisoptera

Żagnica wielka Aeshna grandis
Żagnica sina Aeshna cyanea
Husarz władca Anax imperator
Żagniczka wiosenna Brachytron pratense
Miedziopierś metaliczna Somatochlora metallica
Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata
Ważka płaskobrzucha Libellula depressa
Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum
Zalotka większa Leucorrhinia pectoralisgatunek chroniony
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum
Szablak późny Sympetrum striolatum
Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum
 
Obserwacje

Świtezianka dziewica
Calopteryx virgo
Pojedynczy osobnik na jednym ze zbiorników.
 
Pałątka pospolita
Lestes sponsa
Od kilku do kilkunastu osobników na 4 zbiornikach.
 
Pałątka niebieskooka
Lestes dryas
Po kilka osobników na 5 zbiornikach.
 
Pałątka mała
Lestes virens
Po kilka osobników na 4 zbiornikach.
 
Pałątka zielona
Chalcolestes viridis
Od kilku do kilkunastu osobników na 9 zbiornikach.
 
Tężnica wytworna
Ischnura elegans
Do kilku osobników na 3 zbiornikach.
 
Tężnica mała
Ischnura pumilio
Pojedyncze osobniki na 3 zbiornikach.
 
Nimfa stawowa
Enallagma cyathigerum
Od kilku do kilkunastu osobników na 4 zbiornikach.
 
Łątka dzieweczka
Coenagrion puella
Najliczniejszy i najszerzej rozpowszechniony gatunek, na 23 z 25 zbiorników, od kilku do 150 osobników na jednym.
 
Oczobarwnica większa
Erythromma najas
Od kilku do kilkunastu osobników na 7 zbiornikach.
 
Oczobarwnica mniejsza
Erythromma viridulum
Od kilku do kilkunastu osobników na 6 zbiornikach.
 
Łunica czerwona
Pyrrhosoma nymphula
Od kilku do kilkunastu osobników na 9 zbiornikach.
 
Żagnica wielka
Aeshna grandis
Pojedyncze osobniki na 4 zbiornikach.
 
Żagnica sina
Aeshna cyanea
Jeden z szerzej rozpowszechnionych gatunków, pojedyncze do kilku osobników na 18 z 25 zbiorników.
 
Husarz władca
Anax imperator
1–3 osobników na 12 zbiornikach.
 
Żagniczka wiosenna
Brachytron pratense
Pojedynczy osobnik.
 
Miedziopierś metaliczna
Somatochlora metallica
Pojedyncze osobniki na 8 zbiornikach.
 
Ważka czteroplama
Libellula quadrimaculata
Do kilku osobników na 7 zbiornikach.
 
Ważka płaskobrzucha
Libellula depressa
1–2 osobników na 8 zbiornikach.
 
Lecicha pospolita
Orthetrum cancellatum
Pojedynczy osobnik.
 
Zalotka większa
Leucorrhinia pectoralis
Pojedynczy osobnik.
 
Szablak krwisty
Sympetrum sanguineum
jeden z częściej występujących gatunków, po kilka-kilkanaście osobników na 15 zbiornikach.
 
Szablak późny
Sympetrum striolatum
1–3 osobników na 4 zbiornikach.
 
Szablak zwyczajny
Sympetrum vulgatum
Do kilku osobników na 5 zbiornikach.