|
Szablak wędrowny Sympetrum fonscolombii, jak sama polska nazwa sugeruje, nie jest ważką tworzącą u nas trwałe populacje. Wiosną, zwykle w końcu maja, pojawiają się osobniki migrujące z południa, składają jaja — co pokazują zdjęcia Piotra Mikołajczuka — i czasami latem możemy spotkać pozbawione kolców grzbietowych larwy tych szablaków, a na jesieni nawet drugie pokolenie imagines. Jednakże ani imagines, co oczywiste, ani nawet larwy zwykle nie są w stanie przetrwać naszych zim. Są to ważki rzadkie, występujące nieregularnie, choć w niektórych latach zdarzają się ich większe pojawy.
|
| |
| |
Samiec
|
| |
|
Zdjęcie młodego samca zrobione 3 lipca 2012 r. na łące w Tychach, pod lasem w odległości około 500 m od najbliższego zbiornika. Zdecydowanie jest to osobnik, który przeobraził się u nas.
(foto Grzegorz Stasiak)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Ten sam młody samiec — ma jeszcze jasny tułów i odwłok oraz białe czoło. Oczy jego przypominają oczy samicy, są beżowo-niebieskie, lecz już wkrótce barwy jego będą takie, jak na zdjęciach poniżej.
(foto Grzegorz Stasiak)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Dojrzały szablak wędrowny Sympetrum fonscolombii charakteryzuje się czerwonoróżowym jaskrawym kolorem, niespotykanym u innych szablaków, ma też jaskrawoczerwone żyłki na skrzydłach. Czarne plamki na wierzchu segmentów 8 i 9 są szerokie, okrągło zakończone.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Tu — na powiększeniu fragmentu poprzedniego zdjęcia — widzimy, że czerwone są tylko żyłki w przedniej części skrzydeł i to głównie od nasady do węzełka. Pterostigmy są jasne otoczone ciemną obwódką. Skrzydła mają niewielkie zażółcenia u nasady, widoczne zwłaszcza na tylnej parze.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Szablak wędrowny jest nieco podobny do szafranki czerwonej Crocothemis erythraea, która jednak ma szersze ciało, jest cała czerwona, czerwone są również jej nogi. Szafranka nie ma jasnego pasa na boku tułowia jak ten szablak. Jej skrzydła mają więcej czerwonych żyłek i większe bursztynowe plamy przy nasadach tylnej pary.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Czoło Sympetrum fonscolombii jest czerwone, z boku żółte — między okiem a czołem widać wyraźny czarny szew.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
To bardzo piękne zdjęcie samca szablaka wędrownego, na którym widać różowoczerwony odwłok oraz wszystkie najważniejsze cechy charakterystyczne — widzimy jasno czerwone czoło, żółte skronie i szczęki ważki, żółte pasy na czarnych nogach i jeden jasny pas na czerwonym tułowiu, prześwitujący przez skrzydła.
Bardzo ważną i rzucającą się w oczy cechą jest zabarwienie oczu samca. Oczy są z wierzchu czerwone, a od spodu niebieskie.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
| |
|
Samica
|
| |
|
Ta młoda, z białymi jeszcze pterostigmami samica sfotografowana została 3 sierpnia 2010 r. w Gouves na wschód od Heraklionu na Krecie. Mimo młodego wieku posiada ona jednak cechę charakterystyczną, jaką jest niebieski spód oczu.
(foto Przemysław Żurawlew)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Ta samica, jest trzymana przez samca. Jest to odwrócony fragment zdjęcia zrobionego przez Piotra, zamieszczonego w dalszej części strony.
Widzimy, że ciało samicy ma piaskowy kolor. Ciemny kolor na odwłoku, widoczny obok, jest tylko cieniem rzucanym przez roślinę, na której para przysiadła.
Oczy samicy mają mniej jaskrawe kolory, ale podobnie jak oczy samca, są dwubarwne, od spodu niebieskie.
Żyłki przedniej części skrzydeł samców są czerwone — natomiast u samic są one żółte. Pterostigmy podobnie jak u samca jasne, obramowane czarnymi żyłkami.
Na boku odwłoka samic szablaków występuje wyraźna linia czarnych trókącików — samica Sympetrum fonscolombii ma tę linię bardzo cienką.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Zdjęcie zrobione było 29 września 2007 r. na Polanie Cichej, dzień był bardzo pogodny i ciepły. Błękitne niebo z pojedynczymi cumulusami. Nad Tatrami uformował się wał chmur oznaczający początek wiatru halnego, ale w paśmie Gubałówki i na Magurze Witowskiej wiatr nie był odczuwalny. Generalnie był to już okres porannych przymrozków, ale ten dzień był cieplejszy od pozostałych. Data świadczy o tym, że mogłoby to być drugie pokolenie, przeobrażone z jaj złożonych najprawdopodobniej gdzieś u nas lub na Słowacji.
Skrzydła tej samicy S. fonscolombii mają lekkie zażółcenia i pterostigmy z ciemną obwódką. Żyłki w przedniej części każdego ze skrzydeł są żółte.
(foto Jarosław Wenta)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
To fragment odwłoka ważki z powyższego zdjęcia. Czarne plamki na segmentach 8 i 9 są szerokie, okrągło zakończone. Narządy analne są jasne, w tym samym piaskowym kolorze, co cały odwłok. Każdy z pierścieni w tylnej części posiada cienką pomarańczową obwódkę.
(foto Jarosław Wenta)
|
| |
|
Oczy samicy są pastelowobrązowe z wierzchu i szaroniebieskie od spodu. Ich kształt odsłania żółte skronie. Tylko szablaki wędrowne mają takie oczy.
(foto Jarosław Wenta)
|
| |
| |
|
Zachowania rozrodcze
|
| |
|
Pierwsze pary, które zauważył Piotr w czerwcu 2009 roku w Międzyrzecu Podlaskim kopulowały wprost na ziemi.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Inne — na niskich suchych roślinach.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Tu widzimy tę samą parę, co wyżej, która właśnie zakończyła kopulację.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Ważki natychmiast przystępowały do składania jaj w tandemie.
Tu na powiększeniu widzimy pomarańczowe paski na tylnym skraju każdego z segmentów piaskowobeżowego odwłoka.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Tandem w locie sfotografowany 14 czerwca 2019 r. nad niemal suchym basenem retencyjnym, w Osiedlu Sokółka w Gdyni-Chwarzno (UTM CF34).
(foto Peter Senn)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
| |
|
Larwa/wylinka
|
| |
|
20 czerwca 2018 r. — żwirownia w Sitnie koło Międzyrzeca Podlaskiego (UTM FC26) Wylinka 2 pokolenia Sympetrum fonscolombii. Wydaje mi się, że to może być najwcześniejsze tego typu stwierdzenie w kraju. W roku 2018 od początku kwietnia jest ciepło, wszystko pojawia się w przyrodzie dużo wczśniej.
Cechy charakterystyczne: długość ciała 16-20 mm. stosunek długości kolców bocznych segmentu 8. do długości tego segmentu wynosi 1:6 do 1:8,7; brak kolców grzbietowych.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
| |
