Husarz ciemny (jeziorny, mniejszy)
Anax parthenope


Rozmiary: Długość ciała Anax parthenope wynosi do 75 mm
Rozpiętość skrzydeł dochodzi do 105 mm
Czas występowania
imagines:
Od początku V do połowy IX
Obszar występowania: Anax parthenope spotykamy niegdyś głównie w Wielkopolsce i na południowym Pomorzu, obecnie rozszerzył swój zasięg na znaczny obszar kraju — patrz mapka z Atlasu rozmieszczenia ważek (Odonata) w Polsce (z 2009 roku) i rozszerza go nadal, czego dowodem są lokalizacje, w których wykonano zdjęcia, wykazane czerwonymi punktami.

NA SKRÓTY
Występowanie
Biotop
Samiec
Samica
Zachowania rozrodcze
Larwa/wylinka
Drapieżność
Galeria zdjęć

Zdjęcia: Grzegorz Brynda
Paweł Buczyński
Mariusz Gwardjan
Michał Kaczorowski
Andrzej Kucharski
Szymon Kubik
Janina Kuś
Danuta Lipińska
Piotr Mikołajczuk
Ewa Miłaczewska
Marek Miłkowski
Krzysztof Naszczyński
Katarzyna Przondziono
Krzysztof Przondziono
Janusz Ratajczak
Daniel Stasiowski
Marcin Theil
Tekst: Ewa Miłaczewska
© Ewa Miłaczewska

 

Występowanie
 
Występowanie Anax parthenope w Polsce — szkic sporządzony na podstawie Atlasu rozmieszczenia ważek (Odonata) w Polsce

1 — historyczny rdzeń zasięgu
2 — obecny zasięg występowania
3 — obszar być może jeszcze nie skolonizowany (2009 r.)
4 — obszar poza zasięgiem występowania
5 — punkty, w których wykonano zdjęcia:
GB — Grzegorz Brynda — Jez. Głuche w Drawieńskim Parku Narodowym
PBu — Paweł Buczyński — jez. Wyrówno na Kaszubach i Kampinoski Park Narodowy oraz Zemborzyce koło Lublina
MGw — Mariusz Gwardjan — piaskownia Wietrznia w Kielcach
MK — Michał Kaczorowski — Warszawa
AK — Andrzej Kucharski — Dobra, pow. sanocki, Uherce Mineralne pow. leski, Dobrzechów pow. strzyżowski — woj. podkarpackie
SK — Szymon Kubik — okolice Bytomia
JK — Janina Kuś — Wrocław
DL — Danuta Lipińska — jez. Brzeźno w woj. kujawsko-pomorskim
PM — Piotr Mikołajczuk — Międzyrzec Podlaski i okolice
EM — Ewa Miłaczewska — Dobra, pow. sanocki, woj. podkarpackie
MM — Marek Miłkowski — Radom
KN — Krzysztof Naszczyński — Sosnowiec
KPrz — Katarzyna i Krzysztof Przondziono — Chorzów, Katowice, Ruda Śląska
JR — Janusz Ratajczak — Tarnowa Łąka woj. wielkopolskie
DS — Daniel Stasiowski — Wróblik Szlachecki w pow. krośnieńskim
MT — Marcin Theil — Unisław, woj. kujawsko–pomorskie
 
 
Biotop
Anax parthenope zasiedla na ogół duże zbiorniki wodne. Najczęściej są to jeziora, chętnie obejmuje w posiadanie zbiorniki antropogeniczne takie, jak większe stawy, żwirownie i glinianki. Znacznie rzadziej występuje w wodach wolnopłynących.

 
Żwirownia w Międzyrzecu Podlaskim (UTM FC25) to ogromny zespół zbiorników, z których największy, około 40-hektarowy, widoczny jest na tym zdjęciu.
(foto Piotr Mikołajczuk)
To w tym miejscu nad żwirownią w Międzyrzecu udało się w 2006 roku zrobić pokazany dalej reportaż fotograficzny z husarzowego obżarstwa.
(foto Piotr Mikołajczuk)

 
Piaskownia Wietrznia w Kielcach (UTM DB73).
(foto Mariusz Gwardjan)
Żwirownia w Dobrej, pow. sanocki, woj. podkarpackie (UTM EV99).
(foto Ewa Miłaczewska)

 
Żabie Doły na granicy Chorzowa i Bytomia (UTM CA57). Od XII w. wydobywano tu rudy cynku i ołowiu, a 300 metrów pod ziemią prowadzono eksploatację węgla kamiennego. Powstałe na skutek eksploatacji opuszczone wyrobiska górnicze ulegały zawałom tworząc na powierzchni terenu zapadliska, niecki i leje.
(foto Katarzyna Przondziono)
Ruda Śląska — Czarny Staw i stale powiększające się zapadlisko powstałe na obszarze szkód górniczych (UTM CA56).
(foto Krzysztof Przondziono)

 
Puszcza Kampinoska — miejscowość Truskaw (UTM DC89), duży staw na Mokrych Łąkach.
(foto Paweł Buczyński)
Warszawa Żoliborz — Kępa Potocka (UTM DC99) — starorzecze Wisły na lewym brzegu.
(foto Michał Kaczorowski)

 
Radom — zalew rekreacyjny Borki (UTM EB09).
(foto Marek Miłkowski)
Stawy rybne w Dobrzechowie (UTM EA52) koło Strzyżowa w woj. podkarpackim.
(foto Andrzej Kucharski)

 
Samiec
 
Samiec Anax parthenope w locie, sfotografowany dnia 11 lipca 2019 r. — nieczynne wyrobisko piasku koło miejscowości Tarnowa Łąka (UTM XT13), woj wielkopolskie.

(foto Janusz Ratajczak)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Odwłok, zarówno samców jak i samic jest ciemny, z szerokim czarnym pasem biegnącym wzdłuż. Tułów ważki jest brązowy. Zdjęcie zostało zrobione w czerwcu 2006 roku nad żwirownią w Międzyrzecu Podlaskim.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Plama w błękitnym kolorze znajduje się na drugim i do połowy trzeciego segmentu. Od strony segmentu pierwszego granicę tej plamy stanowi cienka obrączka najczęściej w szarożółtym kolorze. Oczy ważki są zielone.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Obrączka nie zawsze jest tak wyraźna, jak na poprzednim zdjęciu.

(foto Andrzej Kucharski)
 
Dojrzały Anax parthenope napotkany 4 czerwca 2015 r. przy żwirowni w Dobrej pow. sanocki. woj. podkarpackie. To zdjęcie ewidentnie uzasadnia polską nazwę tego husarza — husarz ciemny. Ten jest z resztą wyjątkowo ciemny. Tułów jest również czarnobrązowy, a oczy ciemne z zielononiebieskim połyskiem — natomiast zarówno data wykonania zdjęcia, jak i stan skrzydeł oraz czysta barwa niebieskiej plamy wskazują na to, że nie jest to ważka stara.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Nieco tylko jaśniejszy od poprzedniego i całkowicie zielonooki Anax parthenope napotkany 30 lipca 2016 r. przy stawach rybnych w Dobrzechowie koło Strzyżowa. woj. podkarpackie. Samiec ten demonstruje ruchy, które może wykonywać narządami analnymi.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Dużo rzadziej spotykany Anax parthenope, który ma niebieski odwłok, przez co jest podobny do Anaxa imperatora, choć jest od niego nieco mniej jaskrawy.
Poza tym ma wszystkie cechy swojego gatunku: brązowy tułów, zielone oczy oraz obrączkę na początku drugiego segmentu odwłoka — tyle, że ta obrączka też może być (jak tu) niebieska.
Zdjęcie wykonał 17 lipca 2010 r. Szymon Kubik na Żabich Dołach między Bytomiem a Chorzowem.

W części poświęconej zachowaniom rozrodczym znajdziemy zdjęcie składajacej jaja pary, w której samica jest „do pary” z tym samcem. Możemy je też zobaczyć klikając tu, oraz pojedynczej samicy z Unisławia sfotografowanej w 2017 roku przez Marcina Theila.

(foto Szymon Kubik)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Twarz zielonookiego samca z Dobrej w pow. sanockim jest biała z czarnymi znakami, białe czoło z ciemną grubą kreską, biały nadustek i wargi, białe żuwaczki.

(foto Andrzej Kucharski)
 
Tu nieco inne barwy głowy samca sfotografowanego 23 czerwca 2016 roku w Uhercach Mineralnych (UTM FV08) na nowym stanowisku w miejscowej żwirowni.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Głowa tego samego samca co wyżej, widziana z góry. Trójkąt potyliczny jest żółty, między czułkami występuje żółta linia.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
I z profilu.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Skrzydła Anax parthenope z Dobrej. Trójkąty środkowe skrzydeł przednich mają 5 komórek, tylnych — 4, lub (jak tu) — 5. Tylne jego skrzydła, jak to u husarzy, nie mają trójkąta analnego i są wyokrąglone. Pterostigmy są długie i jasnobrązowe.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Ostatnie segmenty odwłoka z narządami analnymi należą do samca sfotografowanego 30 lipca 2016 roku w Dobrzechowie koło Strzyżowa.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Widok od strony grzbietowej — narządy analne i pierwotny aparat kopulacyjny.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Widok z boku — najwyraźniej husarz dłuższych oględzin nie wytrzymał... za to my wiemy, którędy pozbył się tego, czego w chwili strachu utrzymać się nie dało.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Wtórny aparat kopulacyjny widziany z boku.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Wtórny aparat kopulacyjny od strony brzusznej.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
 
Samica
 
 
Samica Anax parthenope ubarwiona jest bardzo podobnie jak samiec, lecz barwy jej są najczęściej nieco mniej jaskrawe. Samice z resztą są różne — mają barwy takie, jak samce (androchromatyczne). Są też całkowicie pozbawione koloru niebieskiego (patrz zdjęcia kopulacji w galerii) — mówimy wówczas, że są to barwy gynochromatyczne (żeńskie).

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Samica odwłok ma grubszy, nieprzewężony — inaczej niż samiec. Ta na drugim i trzecim segmencie też ma niebieską rozmazaną plamę — trochę bledszą. Linia występująca na jej czole jest dużo jaśniejsza niż u samca — beżowa. Nogi są brązowo-czarne.
To fragment zdjęcia, obrócony — tak, aby można było pokazać całą ważkę w jak największym powiększeniu.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Spłoszona, szczęśliwie usiadła niedaleko i Piotr mógł zrobić jej jeszcze kilka zdjęć.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Tu, na zbliżeniu, widzimy brązowofioletowy tułów bez żadnych pasów i zielone oczy nad jasnym czołem. Czerwone strzałki — dużo bardziej widoczne na powiększeniu — pokazują maleńkie rożki występujące na potylicy samic tego gatunku. Rożki te ułatwiają samcowi chwyt podczas godów.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Dla porównania tułów bardzo młodej samicy, która dopiero zaczyna się wybarwiać. 21 czerwca 2014 r. — żwirownia w Dobrej, pow. sanocki, woj. podkarpackie.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Młoda, androchromatyczna samica Anax parthenope sfotografowana w Sosnowcu (UTM CA67) na ścianie bloku znajdującego się około 2 km od zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Szopienice-Borki.

(foto Krzysztof Naszczyński)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Tę rzadko spotykaną samicę sfotografowano 20 czerwca 2017 roku w Unisławiu (UTM CD29) w woj. kujawsko–pomorskim. Autor zdjęcia zauważył ją w swoim ogrodowym tunelu foliowym, a po zrobieniu zdjęcia wypuścił na wolność.

Samica ta ma brązowy tułów i niebieskie „siodło”, jak androchromatyczna samica pokazana wyżej. Ma niebiesko–brązowy odwłok i takie rzadko występujące samice zobaczymy jeszcze poniżej przy omawianiu zachowań rozrodczych. Na stronie tej pokazano też równie rzadko występującego niebieskiego samca sfotografowanego przez Szymona Kubika 17 lipca 2010 na Żabich Dołach w Chorzowie.

Mogłoby się wydawać, że ważka ta ma niebieskie oczy. Jednak często widzimy, że zielone oczy dojrzałych ważek (zwłaszcza na tylnej krawędzi) opalizują na niebiesko. Z pewnością oczy tej ważki są właśnie takie. Poza tym zdjęcie zrobione jest właśnie od tej tylnej niebieskiej strony, co powoduje spotęgowanie wrażenia.
Inną odbiegającą od normy cechą jest rozszerzenie odwłoka w obrębie segmentów 6–7. Przyczyny nie znamy, może być to po prostu kontuzja. Być może samica ta uciekła, na przykład, z ptasiego dzioba.

(foto Marcin Theil)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Na tym zdjęciu widzimy ostatnie segmenty odwłoka z narządami analnymi. Niewielkie walwy i pokładełka nie wystają poza segment 10.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Narządy analne samicy widziane z góry. Są one ciemne, ostro zakończone.

(foto Krzysztof Naszczyński)
 
Ostatnie segmenty odwłoka i narządy analne niebieskiej samicy z Unisławia, w zbliżeniu.

(foto Marcin Theil)
 
Ciemna pręga na odwłoku samca i samicy ma nieco odmienny rysunek, zwłaszcza w obrębie ostatnich trzech segmentów.

(foto Andrzej Kucharski / Krzysztof Naszczyński)
 
 
Zachowania rozrodcze
 
27 czerwca 2021 r. nad zbiornikiem żwirowni w Wróbliku Szlacheckim (UTM EV69), w pow. krośnieńskim, woj. podkarpackim. Tandem husarzy Anax parthenope w locie do miejsca dogodnego do kopulacji.

(foto Daniel Stasiowski)
 
Kopulująca na ziemi parę husarzy ciemnych. Ta samica nie ma niebieskiej plamy na odwłoku, jest ona żółtawa. W porównaniu z oczami samca jej oczy są dużo jaśniejsze. To jest właśnie zabarwienie gynochromatyczne — w galerii są jeszcze dwa zdjęcia tej samej pary.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Para kopulująca na drzewie w Drawieńskim Parku Narodowym, nad Jeziorem Głuchym (UTM WU68). Zdjęcie wykonano dnia 8 czerwca 2016 r. Tu również samica jest gynochromatyczna.

(foto Grzegorz Brynda)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Para kopulująca na suchym patyku koło Zatoki Rękaw, nad Zalewem Zemborzyckim, na południowym skraju Lublina (UTM FB06). Zdjęcie wykonano dnia 3 czerwca 2018 r. Ta samica jest androchromatyczna, bo ma niebieską plamę na pierwszych segmentach odwłoka. Cały jej odwłok ma niebieskawą barwę, podobnie, jak pokazane niżej: samica znad zbiornika Borki w Radomiu i samica ze Stawu Grünfeld.

(foto Paweł Buczyński)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Składanie jaj z reguły odbywa się pod ścisłą kontrolą samca, który cały czas trzyma samicę za głowę.
Tu obie ważki mają jednakowe barwy i samica też ma wyraźną niebieską plamę na odwłoku. Tak wyraźnie androchromatyczne samice spotykamy rzadziej.
Para została sfotografowana na stawach kolomatacyjnych przy zbiorniku rekreacyjnym Borki (UTM EB09) w Radomiu dnia 15 czerwca 2016 r.

(foto Marek Miłkowski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
20 czerwca 2012 roku Katowice, Staw Grünfeld (UTM CA56) — para składająca jaja. Warto zwrócić uwagę na ubarwienie samicy. Ma ona jasnoniebieski odwłok z ciemnym pasem taki, jak samiec spotkany przez Szymona Kubika na Żabich Dołach 17 lipca 2010 r.

(foto Krzysztof Przondziono)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Bardzo ciekawe zdjęcie — typowy sposób składania jaj — obok siebie samica Anax imperator w pojedynkę, Anax parthenope w tandemie, a w dodatku dwa tandemy Erythromma viridulum na górze zdjęcia. Zdjęcie zrobiono we Wrocławiu w Parku Szczytnickim (UTM XS46)

(foto Janina Kuś)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Od reguły zdarzają się odstępstwa. Tej samicy Anax parthenope najwyraźniej nie układało się pożycie z samcem, bo za składanie jaj wzięła się samotnie.

(foto Krzysztof Przondziono)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
 
Larwa/wylinka
 
Proces przeobrażenia obserwowany przez Pawła Buczyńskiego nad przepływowym jeziorem rynnowym Wyrówno (UTM XV89), na północnym skraju Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego, w powiecie kościerskim, na Kaszubach, 14 maja 2009 r.

(foto Paweł Buczyński)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Wylinka Anax parthenope znaleziona w czerwcu 2010 r. w okolicy Międzyrzeca Podlaskiego. Larwa tej ważki jest bardzo duża (długość ciała wynosi 49–53 mm.) jest też masywna podobnie, jak u A. imperator.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Na grzbietowej stronie epiproktu samca znajduje się garb podstawny, który u Anax parthenope jest wyraźnie krótszy niż połowa cerci. Szerokość garbu podstawnego na jego końcu jest podobna do jego długości.

(foto Andrzej Kucharski)
 
Bródka Anax parthenope jest krótsza i szersza niż u A. imperator, zwęża się ku podstawie prawie ciągle, prawie bez wykształconej „talii”. Stosunek największej do najmniejszej szerokości 2:1; największej szerokości do długości 1:1,3.

(foto Andrzej Kucharski)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
 
Drapieżność
 
To będzie zupełnie nietypowa opowieść. Piotr Mikołajczuk ma, jak będzie można za chwilę zobaczyć, doskonały zmysł obserwacyjny i w dodatku mnóstwo szczęścia i, co trzeba koniecznie podkreślić, robi swoje zdjęcia bardzo prościutkim aparatem fotograficznym. Tak więc jeszcze raz daje dowód na to, że zdjęcia robi nie aparat a człowiek!
 
Z głośnym furkotem skrzydeł usiadły ciężko na gałązce wierzby obok głowy Piotra dwie duże ważki. Nie było by w tym nic niezwykłego — kopulujące w locie parki ważek często odpoczywają uczepione gałązek, witek, liści. Ale ta para wyglądała jakoś inaczej...

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Po chwili Piotr zorientował się, że ważka trzyma odnóżami nie partnera ale... ogromną zdobycz! To nie była parka zakochanych — to było coś zupełnie innego... Jedna ważka pożerała drugą!!! Zwycięzcą był husarz ciemny, a ofiarą lecicha pospolita.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Piotr starał się zrobić zdjęcie z każdej możliwej strony — wiedział, że okazja zrobienia takich zdjęć zdarza się bardzo rzadko!

Husarz ciemny ma jednolicie ubarwiony tułów na kolor brązowofioletowy, bez żadnych pasów lub barwnych plam. Nogi tej ważki są całkowicie czarne.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
To zdjęcie zostało zrobione naprawdę z bliska. Piotr zbliżył się z aparatem ryzykując ucieczkę ważki, ale ona zajęta pożeraniem, nie reagowała na to i siedziała spokojnie, widać nie chcąc stracić obfitego posiłku. Gwałtowna ucieczka z tak dużym obciążeniem wydawała się niemożliwa.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Husarz pożerał lecichę z ogromną szybkością, po chwili ofiara nie miała nie tylko głowy, od której posiłek się zaczął, ale i przed- i śródtułowia. Jedno z przednich skrzydeł lecichy zostało porwane wiatrem.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Wróćmy do biesiady husarza ciemnego. Piotr przyciągnął delikatnie gałązkę do siebie, aby jak najlepiej sfotografować szczegóły budowy zarówno husarza ciemnego Anax parthenope, jak i jego ofiary — samca lecichy pospolitej Orthetrum cancellatum.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
W końcu zrobił ostatnie zdjęcie z zupełnie bliska, na którym mimo rozmycia brzegów kadru doskonale widać straszliwe szczęki, białe czoło i zielone oczy napastnika oraz spód odwłoka ofiary.

To, że ważki są owadami drapieżnymi wiedziałam od dawna. Opisywałam to na stronach DrapieżnictwoHistoria ważki, widziałam kilkakrotnie ważki zjadające muchy i inne niewielkie owady. Nie przypuszczałam, że ofiara ważki może niemal dorównywać wielkością napastnikowi. Oglądając zdjęcia w internecie wielokrotnie widziałam ważki zjadane przez pająki i ważki zjadające pająki, ale ten przykład kanibalizmu mocno mną wstrząsnął. Szanse obu ważek mogły być podobne, husarz okazał się bardziej spostrzegawczy, silniejszy i szybszy. Te trzy cechy właśnie decydują o tym, że istnienie ważek na Ziemi trwa od późnego karbonu.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
To zdjęcie wykonano 11 sierpnia 2018 r. nad jeziorem Brzeźno (UTM CE15) w pow. lipnowskim, woj. kujawsko-pomorskim. Samica Anax parthenope wpadła do wody z dopiero co złowionym okazem lecichy pospolitej Orthetrum cancellatum.
Autorka zdjęcia pisze: „Szamotanina w wodzie trwała chwilę, potem obie ważki znieruchomiały. Myślałam nawet, że będę musiała ratować husarza przed utonięciem, ale ona poderwała się i odleciała zostawiając lecichę martwą”.
Nie tak łatwo oderwać się z powierzchni wody, gdy całe skrzydła płasko na niej leżą. Na pewno jest to nierealne z dodatkowym ciężarem — w tej sytuacji porzucenie zdobyczy było jedynym wyjściem.

(foto Danuta Lipińska)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Wydawałoby się, że na powyższych zdjęciach zobaczyliśmy wystarczającą dawkę makabry. Ale to nie koniec. Jak w filmach Hitchcocka — akcja zaczyna się od trzęsienia ziemi, a później napięcie już tylko rośnie. Piotr Mikołajczuk po trzech latach od wykonania reportażu z posilania się lecichą pospolitą przysłał następne zdjęcia.
 
Niemal u stóp Piotra na ziemi, wśród traw przysiadł nagle husarz ciemny Anax parthenope. To duża gratka — warto strzelać zdjęcie za zdjęciem. Ten husarz trzymał w szczękach i odnóżach niebieskiego samczyka pióronoga.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Obgryzał go skwapliwie odrzucając najwyraźniej niejadalne odnóża.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Na jednym ze zdjęć widać, że husarz stracił goleń i stopę jednej z nóg. Pionowo w dół sterczy kikut. Pewnie spotkało tę ważkę jakieś starcie z silnym przeciwnikiem.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
Oglądając zdjęcia, wracam do wcześniejszego i na powiększeniu zauważam leżący na ziemi kawałek nogi husarza. Nie mógł go obgryźć uwięziony w szczękach husarza pióronóg. To żarłoczny Anax parthenope sam obgryzł sobie nogę!
Fragment nogi husarza znajduje się wewnątrz narysowanego prostokąta.

(foto Piotr Mikołajczuk)

Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
 
Galeria zdjęć

 
Czerwiec 2009 r. nad żwirownią w Międzyrzecu Podlaskim.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Czerwiec 2009 r. nad żwirownią w Międzyrzecu Podlaskim.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
7 czerwca 2010 r. w Warszawie na Żoliborzu, na Kępie Potockiej. Tam też zrobiono zdjęcie pokazane obok.
(foto Michał Kaczorowski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Ciekawostką jest to, że oba zdjęcia zrobiono na obszarze, z którego jeszcze rok wcześniej brakowało jednoznacznych danych — patrz mapka na początku tej strony.
(foto Michał Kaczorowski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
13 czerwca 2011 r. Żabie Doły między Bytomiem a Chorzowem. Obie ważki, a zwłaszcza samica mają silnie zaciemnione skrzydła.
(foto Szymon Kubik)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
3 czerwca 2011 r. Żabie Doły między Bytomiem a Chorzowem. Odpoczynek po składaniu jaj — ta sama para, co obok.
(foto Szymon Kubik)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
4 czerwca 2015 roku w żwirowni w Dobrej na Podkarpaciu. Jak poprzednio i tu jaja składane są w tandemie.
(foto Andrzej Kucharski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
13 czerwca 2011 r. Żabie Doły — samiec Anax parthenope w locie.
(foto Szymon Kubik)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.


Z terminami użytymi w opisie można zapoznać się na stronie: SŁOWNIK lub BUDOWA WAŻKI.

Porównanie wszystkich Anaxów spotykanych w Polsce można obejrzeć na stronie: HUSARZ ANAX.