SIEMIANOWICE ŚLĄSKIE

Stawy Brysiowe





Bytków, podobnie jak wiele okolicznych dzielnic wchodzących obecnie w skład Chorzowa, Katowic i Siemianowic Śląskich, powstał w XIII w. jako niewielka osada. Od tego czasu wielokrotnie zmieniali się jego właściciele oraz powierzchnia. Ostatnie zmiany administracyjne nastąpiły w 1951 roku, kiedy to wraz z czterema innymi gminami przyłączony został do Siemianowic Śląskich.

Stawy Brysiowe (UTM CA57) zlokalizowane są prawie w centrum dzielnicy, w niewielkim parku z trzech stron otoczonym osiedlami mieszkaniowymi. Pomiędzy większym, zrewitalizowanym stawem a mniejszym, który nie został poddany takiej operacji znajduje się plac zabaw. Swoje powstanie stawy zawdzięczają eksploatacji węgla kamiennego. W większym stawie dno jest piaszczyste a w jego czystej wodzie obserwować można pływające ryby oraz roślinność porastającą dno. Mniejszy staw z mętną wodą i mulistym dnem prawie w całości zarośnięty jest trzciną.

POWRÓT
Ważki Siemianowic Śląskich



Zdjęcia: Katarzyna Przondziono
polska.e-mapa.net
Badania terenowe
i tekst:
Krzysztof Przondziono
© Ewa Miłaczewska

 
   
 
Fragment mapy ze stawami Brysiowymi znajdującymi się na terenie Parku Bytkowskiego.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Stawy Brysiowe na zdjęciu satelitarnym w niewielkim przybliżeniu w stosunku do mapy zamieszczonej obok.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
Widok w kierunku placu zabaw.
(foto Katarzyna Przondziono)
Widok w kierunku północnym, na kościół Ducha Świętego w Bytkowie.
(foto Katarzyna Przondziono)

 
Widok na wschodni brzeg większego stawu.
(foto Katarzyna Przondziono)
Na południowym brzegu, za ulicą Królowej Jadwigi znajduje się budynek Sądu Rejonowego.
(foto Katarzyna Przondziono)

 
Bloki mieszkalne przy ulicy Władysława Jagiełły.
(foto Katarzyna Przondziono)
Widok na mniejszy, zarośnięty staw z północnego brzegu w kierunku południowym. To jedyne miejsce, z którego widać jeszcze wodę.
(foto Katarzyna Przondziono)

Od czasu ostatnich obserwacji w 2013 roku w rejonie stawów zaszły zmiany. Duży Staw Brysiowy pomimo rewitalizacji, którą przeszedł w latach poprzednich ponownie zaczął wysychać. Tylko w związku z zakwalifikowaniem do programu — „Zielone Płuca Miast” — finansowanego przez Europejski Funduszu Rozwoju Regionalnego cały ten teren został uratowany przed kompletną degradacją. Stawy w raz z otaczającym je Parkiem Bytkowskim zostały zrewitalizowane w 2017 roku za kwotę 1 221 427,95 zł, z czego połowę dofinansowała Unia Europejska. Do naprawy dużego Stawu Brysiowego wystarczyło uzupełnić i umocnić fragmenty dna i faszynowych nabrzeży. Nie wiadomo, czemu przy okazji wycięto prawie całe szuwary, które i tak poprzednio nie zajmowały tu dużego obszaru. Natomiast rewitalizacja Małego Stawu Brysiowego polegała na jego budowie od nowa łącznie z wyłożeniem mat uszczelniających na jego dnie. Pomimo tych wszystkich prac, zasadniczy skład występujących tu ważek nie uległ zmianie.
   
 
Mały staw Brysiowy. Widok z tego samego miejsca, co pięć lat temu. Cała widoczna nadbrzeżna roślinność pochodzi z nowych nasadzeń.
(foto Krzysztof Przondziono)
Widok na fragment nowo umocnionego nabrzeża dużego stawu Brysiowego.
(foto Krzysztof Przondziono)

 
Ważki zarejestrowane nad Stawami Brysiowymi
w trakcie obserwacji w latach 2013 i 2018
(15 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
Zygoptera

Tężnica wytworna Ischnura elegans
Łątka dzieweczka Coenagrion puella
Oczobarwnica większa Erythromma najas
Oczobarwnica mniejsza Erythromma viridulum
Anisoptera

Żagnica sina Aeshna cyanea
Husarz władca Anax imperator
Husarz ciemny Anax parthenope
Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata
Ważka płaskobrzucha Libellula depressa
Ważka ruda Libellula fulva
Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum
Zalotka białoczelna Leucorrhinia albifronsgatunek chroniony
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum
Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum
Szafranka czerwona Crocothemis erythraeaważka południowa
 
Obserwacje

Tężnica wytworna
Ischnura elegans
Kilkanaście osobników.
 
Łątka dzieweczka
Coenagrion puella
Kilka osobników.
 
Oczobarwnica większa
Erythromma najas
Kilkanaście osobników.
 
Oczobarwnica mniejsza
Erythromma viridulum
Kilka osobników, samce i samice.
 
Husarz władca
Anax imperator
Kilka osobników.
 
Husarz ciemny
Anax parthenope
Kilka osobników.
 
Ważka czteroplama
Libellula quadrimaculata

Jeden osobnik w 2018r.
 
Ważka płaskobrzucha
Libellula depressa
Jeden samiec w 2018r.
 
Ważka ruda
Libellula fulva

Jeden samiec w 2018r.
 
Lecicha pospolita
Orthetrum cancellatum
Kilkanaście samców i samic .
 
Zalotka białoczelna
Leucorrhinia albifrons
Jeden samiec.
 
Szablak krwisty
Sympetrum sanguineum
Kilkanaście, samce, samice, kopulacje i składanie jajeczek.
 
Szablak zwyczajny
Sympetrum vulgatum
Kilka, samce, samice, kopulacje i składanie jajeczek.
 
Szafranka czerwona
Crocothemis erythraea
Jeden samiec.