|
W Polsce występuje sześć gatunków należących do tej rodziny. Należą one do trzech rodzajów: Cordulia (1 gat.), Somatochlora (4 gat.) i Epitheca (1 gat.). W tym opracowaniu zasadniczym celem jest wykazanie różnic pomiędzy rodzajami występującymi w naszym kraju.
| |
|
|
|
|
|
| Rodzina |
Szklarkowate Cordulidae |
| |
Rodzaj |
Szklarka Cordulia |
| |
Rodzaj |
Miedziopierś Somatochlora |
| |
Rodzaj |
Przeniela Epitheca |
|
|
Tekst i tablica poglądowa:
|
Ewa Miłaczewska
|
|
Zdjęcia:
|
Piotr Mikołajczuk
Ewa Miłaczewska
|
|
© Ewa Miłaczewska
|
| |
|
Cechy wspólne
|
|
Corduliidae to ważki średniej wielkości, ich całkowita długość wynosi 45-65 mm. Rozpiętość skrzydeł osiąga około 80 mm. Ciała Cordulia aenea i wszystkich czterech Somatochlora są metalicznie zielone, ciało Epitheca bimaculata jest rudo-czarne. Wszystkie Corduliidae w dojrzałym wieku, niezależnie od płci, mają jaskrawozielone oczy. Wszystkie mają wydatne wtórne aparaty kopulacyjne, choć kształt ich jest różny. Więcej podobieństw obserwować można u larw, których główną, wyróżniającą od larw innych rodzin cechą jest to, że są one niezwykle długonogie.
|
| |
| |
|
Różnice
|
| |
|
Głowy:
Cordulia ma całkowicie zielone czoło bez plamek. Na zielonym nadustku żółta plamka, górna warga zielona, żuwaczki żółte.
Somatochlora mają żółte plamki po bokach czoła u poszczególnych gatunków różne — patrz zestawienie Somatochlora. Na zielonym nadustku żółta plamka, górna warga zielona, żuwaczki żółte. Tu na przykładzie S. metallica
Epitheca ma całe czoło rude z czarną plamą koło przyoczek. Nadustek i żuwaczki rude, górna warga czarna.
Boki tułowia:
u Cordulia i Somatochlora zielone, metalicznie połyskujące, u Epitheca rude, bez metalicznego połysku, z czarnymi szwami.
Skrzydła:
u Cordulia bezbarwne, czarnoużyłkowane skrzydła mają miodowożółte plamy u nasady. Gatunki należące do Somatochlora mają skrzydła bezbarwne z czarnymi żyłkami. Epitheca często, zwłaszcza za młodu, ma skrzydła zażółcone (szczególnie w przedniej części), na tylnych skrzydłach występują czarne lub ciemnobrązowe plamy u podstawy.
Odwłoki samców:
Cordulia i wszystkie ważki rodzaju Somatochlora mają odwłoki metalicznie zielone, przewężone na trzecim segmencie. Dalej odwłoki rozszerzają się i mają zróżnicowane kształty. U Cordulia największe rozszerzenie przypada na 7-8 segment, u Somatochlora na 6 segment odwłoka. Odwłok Epitheca jest rudo-czarny z charakterystycznym rysunkiem.
Narządy analne samców:
Cordulia w widoku z góry są niemal równoległe, z boku też proste, górne i dolne równej długości, na dolnych występują dwa ząbki.
Somatochlora u wszystkich gatunków górne narządy analne mają kształt kleszczy i są ząbkowane od spodu, a dolne są od nich wyraźnie krótsze.
Epitheca ma górne narządy analne rozchylone w kształcie litery „V”, dolne krótkie.
(foto: Piotr Mikołajczuk i Ewa Miłaczewska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
| |
| |
|