| |
|
Samiec
|
| |
|
Samiec Ophiogomphus cecilia ma szeroko rozstawione zielone oczy, jak wszystkie gadziogłówkowate Gomphidae. Ciało tej ważki jest przede wszystkim jaskrawo zielone, zielone są oczy, czoło i tułów, dwa pierwsze segmenty odwłoka śą zielono-czarne z przewagą zieleni. Na dalszych segmentach rejestrujemy żółto-czarne wzory.
Fotografia wykonana została 3 lipca 2022 roku w okolicy wsi Knieja, w powiecie oleskim, w gminie Zębowice (UTM CB02), na Opolszczyźnie. O miejscu obserwacji autor pisze — „Jest to malutka polanka przy leśnej ścieżce prowadzącej z wioski Knieja do Biestrzynnika. Mimo, że jest to miejsce odległe od najbliższego zbiornika wodnego o ponad 2 kilometry spotykam tam w sezonie sporo ważek!”
(foto Mirosław Pielot)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Na zbliżeniu widzimy kształt tylnego skrzydła samca, które w części analnej posiada zaokrąglony ząbek (charakterystyczny dla wszystkich Gomphidae), w przeciwieństwie do gładkiego łuku w skrzydłach samicy. W trójkącie analnym trzepla ma cztery komórki.
(foto Mirosław Pielot)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Samiec Ophiogomphus cecilia zarejestrowany 8 czerwca 2016 roku w Nasutowie (UTM FB09), na północ od Lublina.
(foto Paweł Buczyński)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Samiec napotkany 4 lipca 2018 r. koło wsi Borowica nad Wieprzem (UTM FB45).
(foto Paweł Buczyński)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Zdjęcie tego samca zostało wykonane 1 sierpnia 2009 r. nad rzeką Świder (UTM EC17). Widzimy, że plamki biegnące wzdłuż osi odwłoka, na jego górnej powierzchni, na czarnym tle — są zielone i zaokrąglone (na segmencie 1 i 2), a dalej żółte i szpiczasto zakończone. Plamki występujące na ostatnich segmentach, wyraźnie szerszych, są jaskrawożółte. Na tych ostatnich segmentach znajdują się też duże żółte plamy po bokach. Narządy analne samca też są żółte.
(foto Michał Kaczorowski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
To zdjęcie zostało zrobione niedaleko miejscowości Łosień (UTM DB53), nad rzeką Łosośną. Punkt, w którym zrobiono zdjęcie znajduje się ok. 25 km na zachód od Kielc.
Widzimy tu zieloną głowę ważki i jej zielono-czarny tułów ze skąpym, ale wyraźnie skontrastowanym rysunkiem szwów, żółte plamy na odwłoku i nogi o żółto-czarnych udach i goleniach.
(foto Marcin Ściegienny)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Skrzydła są przezroczyste, bezbarwne, czarno użyłkowane. Jedynie żyłka kostalna jest jasna.
Tył głowy jest żółto-czarny. Oczy mają dokładnie ten sam zielony kolor, co tułów i czoło ważki. Podobny kolor mają wargi i żuwaczki.
(foto Marcin Ściegienny)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Samiec Ophiogomphus cecilia sfotografowany 10 sierpnia 2009 r. na leśnej drodze koło Józefowa w powiecie pleszewskim (UTM XT96). To, co mnie uderzyło w tym zdjęciu, to głowa ważki składająca się właściwie z zielonych oczu i potężnego aparatu gębowego. Widać wyraźnie, że jest to drapieżnik posługujący się podczas polowań wzrokiem.
Uniesione do góry skrzydła odsłaniają zielone boki tułowia, ten osobnik ma czarny szew na śródtułowiu rozdzielony na dwie części. Wystarczy porónać ze zdjęciem powyżej — jest to jedyny taki przykład wśród zdjęć na tej stronie.
Pod spodem drugiego segmentu odwłoka znajduje się spory wtórny aparat kopulacyjny. Nogi tej ważki mają żółto-czarne uda, czarne golenie i stopy. Skrzydła mają trójkąt analny i są za nim zakończone niewielkim szpicem.
(foto Przemysław Żurawlew)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Zbliżenie na wtórny aparat kopulacyjny — fragment zdjęcia zamieszczonego powyżej.
(foto Przemysław Żurawlew)
|
| |
|
Zbliżenie na narządy analne samca Ophiogomphus cecilia. Są one krótkie i jasnożółte, zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne.
(foto Paweł Buczyński)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
| |
|
Samica
|
| |
|
Czerwiec 2011 r. w Klaudynie (UTM DC99), na zachodnim obrzeżu Warszawy, na skraju Puszczy Kampinoskiej. Młoda w pełni wybarwiona samica.
(foto Krzysztof Pakuła)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Czerwiec 2011 r. w Klaudynie, na zachodnim obrzeżu Warszawy, na skraju Puszczy Kampinoskiej. Ta sama samica co wyżej.
(foto Krzysztof Pakuła)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
23 sierpnia 2018 r. — Smołdzino nad rzeką Łupawą (UTM XA45).
(foto Paweł Buczyński)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
4 lipca 2020 r. — zbiornik w pobliżu Głuska w Drawieńskim Parku Narodowym (UTM WU67).
(foto Paweł Buczyński)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
17 czerwca 2022 r. — Przemkowski Park Krajobrazowy nad strumieniem Dębia koło wsi Wierzbowa (UTM WS59).
(foto Paweł Buczyński)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Żółty wzór na 3 segmencie odwłoka ma okrągłe zakończenie, takie samo jak zielony na segmencie 2 i taki, jak na zdjęciu obok. U samców, wzór na 3 segmencie zakończony jest szpicem.
Jest tu też widoczna cecha występująca wyłącznie u samic tego gatunku — są to niewielkie „rożki” występujące na potylicy. Ich obecność ułatwia samcowi chwyt narządami analnymi podczas kopulacji.
Skrzydła samicy są zaokrąglone w strefie analnej.
Zdjecie wykonano 23 czerwca 2010 r nad Kozim Brodem (UTM CA76).
(foto Jakub Liberski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Na tym doskonałym zdjęciu znacznie lepiej widać owe „rożki” i trzeba przyznać, że są one całkiem spore. Zdjęcie zrobione zostało w czerwcu 2011 r. w Klaudynie, na zachodnim obrzeżu Warszawy, na skraju Puszczy Kampinoskiej.
(foto Krzysztof Pakuła)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Zupełnie inaczej niż u samca wyglądają narządy analne samicy. Są żółte, krótkie, rozchylone na boki.
(foto Michał Kaczorowski)
|
| |
| |
|
Zachowania rozrodcze
|
| |
|
Para Ophiogomphus cecilia in copula — 12 lipca 2011 roku koło jeziora Otomińskiego (UTM CF32) w okolicach Gdańska.
(foto Marek Mierzejewski)
|
| |
|
26 sierpnia 2015 roku w Falkenau, Ortsteil Flöha, w Saksonii nad rzeką Flöha — samica Ophiogomphus cecilia kończąca składanie jaj.
(foto Karol Frąckowiak)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
| |
|
Larwa/wylinka
|
| |
|
Wylinka Ophiogomphus cecilia znaleziona 23 czerwca 2010 r. na Kozim Brodzie.
Larwy preferują dno piaszczyste lub żwirowe, unikając dna mulistego. Rozwój larwalny trwa dwa-trzy lata. Przeobrażenie następuje w okreie od końca maja do pierwszych dni lipca.
(foto Jakub Liberski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
To początek procesu przeobrażenia, 23 czerwca 2010 r. Przez pęknięcie na grzbiecie zaczął wysuwać się tułów imago, głowa jeszcze tkwi w oskórku larwy. Interesujące wydało mi się to, że już na tym etapie ważka zaczęła się wybarwiać, co jest zjawiskiem nietypowym. Kuba Liberski odpowiedział mi, że ważka była martwa — z nieznanych mu przyczyn nie wydostała się z wylinki.
(foto Jakub Liberski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Ten teneralny samiec siedzi już na wylince. Zdjęcie zrobione zostało 23 czerwca 2010 r. Do czasu pierwszego lotu upłynie jeszcze sporo czasu. Jest jeszcze niewybarwiony, proszę porównać ze zdjęciem wyżej.
(foto Jakub Liberski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Wylinka Ophiogomphus cecilia znaleziona 28 czerwca 2014 roku koło miejscowości Brzeźno nad Nidą, w woj. świętokrzyskim (UTM DB51) przez Bogusława Daraża.
Wszystkie znalezione wylinki są silnie pokryte osadem dennym, przez co trudno im zrobić idealne zdjęcia. Wylinka, a więc i larwa w ostatnim stadium rozwoju ma do 29–32 mm długości. Kolce boczne występują na na segmentach 7–9.
(foto Andrzej Kucharski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Ta sama wylinka widziana od strony brzusznej.
Maksymalna szerokość odwłoka wynosi 10 mm.
(foto Andrzej Kucharski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Na odwłoku larwy widzimy wyraźne kolce grzbietowe na segmentach 2–9. Kolce grzbietowe są stojące (nie kładą się na błony międzysegmentalne), są obłe — nie są ostro zakończone, co widać zwłaszcza na powiększonym fragmencie.
(foto Andrzej Kucharski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Trzeci człon czułka jest regularnie spłaszczony, bez pogrubionych krawędzi.
(foto Andrzej Kucharski)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
| |
|
Bródka jest krótka i szeroka.
(foto Andrzej Kucharski)
|
| |
| |
