Strona główna |
Ważki-menu | Słownik | Etapy życia | Drapieżnictwo | Historia | Odonatrix | Literatura | Linki |
Od autorki |
Systematyka ważek |
Budowa ważki |
Zachowania rozrodcze |
Procesy życiowe |
Czas lotów |
Ważki dużych miast |
Wasze obserwacje |
Ważki w filatelistyce |
Lecicha południowa
Orthetrum brunneum |
|
| ||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Samiec | |
Samiec Orthetrum brunneum sfotografowany 5 lipca 2018 r. nad okresowym zbiornikiem na Zimnych Dołach w zachodniej części Lublina (UTM FB07). Jest niebieski, pozbawiony jakichkolwiek innych barw.
(foto Paweł Buczyński) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Samiec Orthetrum brunneum napotkany 27 sierpnia 2023 r. na obszarze piaskowni w Ewopolu gm.Trawniki, pow. świdnicki (UTM FB46). Jest to okaz napotkany w póżnym terminie, ale jeszcze na tyle młody, że ma szanse jeszcze długo polatać.
(foto Paweł Buczyński) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Samiec Orthetrum brunneum napotkany 7 września 2021 r. na międzywydmowym torfowisku Mokry Ług koło warszawskiego Rembertowa (UTM EC19), jeszcze dobitniej potwierdza wydłużenie okresu lotów tego gatunku — patrz Czas lotów. Obserwację tę autor zdjęcia uwzględnił w swoim artykule w 19 tomie Odonatrixa.
(foto Paweł Kobyłecki) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Typowe dla wszystkich lecich jest przysiadanie na gołej, niezarośniętej ziemi. Okolice Zamościa, lipiec 2009 r.
(foto Ewelina M.) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
W pierwszych dniach sierpnia lecichy południowe Orthetrum brunneum kręciły się nad kałużą w Uhercach Mineralnych w pow. leskim w woj. podkarpackim. To zdjęcie wykonano 3 sierpnia 2016 roku.
(foto Andrzej Kucharski) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Z tej odległości widać, że samiec tego gatunku jest całkowicie niebieski. Nawet oczy i czoło ważki są niebieskie.
(foto Andrzej Kucharski) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Bok tułowia w zbliżeniu.
(foto Andrzej Kucharski) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Żyłki skrzydeł są czarne, a pterostigma bursztynowo-brązowa.
(foto Andrzej Kucharski) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Zdjęcie Piotra Cubera zrobione przy Wodzie Granicznej 4 lipca 2009 r. Widzimy, że ciało ważki jest całkowicie niebieskie, na odwłoku aż po końce narzadów analnych nie zauważamy ani jednej plamki innego koloru. Niebieski jest tułów i niebieskie nasady bezbarwnych, czarno użyłkowanych skrzydeł.
(foto Piotr Cuber) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Pozwoliłam sobie zrobić takie zestawienie dwóch zdjęć Piotra Cubera. Widzimy tu zarówno porównanie wielkości dwóch podobnych do siebie lecich, jak i ich ubarwienia — zwłaszcza tułowia oraz wyeksponowanych w czerwonych prostokątach obszarów Rspl (tu zaznaczonych białym tłem z przyciemnionymi żyłkami) tak, aby można było łatwiej wychwycić różnice. Lecicha mała ma w tym obszarze pojedynczy rząd pólek, a lecicha południowa ma kilka środkowych pólek podwójnych.
(foto Piotr Cuber/zest. Ewa Miłaczewska) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Z boku na tułowiu samca Orthetrum brunneum nie występują żadne barwne pasy. Tułów jest całkowicie niebieski.
(foto Piotr Cuber) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Jeszcze jedno porównanie dwóch siedzących obok siebie lecich. Z lewej samiec Orthetrum brunneum, z prawej Orthetrum coerulescens.
(foto Piotr Cuber) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Głowa Orthetrum brunneum jest tak, jak całe ciało, niebieska.
(foto Andrzej Kucharski) |
|
Trójkąt potyliczny i skronie ważki są brązowe.
(foto Andrzej Kucharski) |
|
Ostatnie segmenty odwłoka z wygiętymi, czarnymi narządami analnymi.
(foto Andrzej Kucharski) |
|
Widziane od strony grzbietowej górne narządy analne są proste i równoległe do siebie.
(foto Andrzej Kucharski) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Tu widzimy spód odwłoka, narządy analne oraz pierwotny aparat kopulacyjny.
(foto Andrzej Kucharski) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Wtórny aparat kopulacyjny widziany z boku.
(foto Andrzej Kucharski) |
|
Wtórny aparat kopulacyjny widziany od strony brzusznej.
(foto Andrzej Kucharski) |
|
Samica | |
Samica jest koloru piaskowego, środkiem odwłoka biegnie cienka ciemna linia, w tylnej części każdego z segmentów znajdują się z obu stron tej linii malutkie ciemne punkciki. Tułów w całości jest takiego samego koloru jak odwłok. (foto Piotr Cuber) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Z boku widzimy brak jakichkolwiek barwnych pasów. Czoło jest piaskowe lub kremowopiaskowe, a oczy niebieskie — nieco jaśniejsze niż u samca.
(foto Piotr Cuber) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Samica O. coerulescens napotkana 24 czerwca 2016 r., podczas XIII Sympozjum Odonatologicznego, nad zbiornikiem na zrekultywowanych hałdach koło Działoszyna w Worku Turoszowskim.
(foto Maciej Górka) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Samica z Zimnych Dołów w Lublinie sfotografowana 5 lipca 2018 r.
(foto Paweł Buczyński) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
14 sierpnia 2016 r. na osiedlu Nad Potokiem w Radomiu. Samica Orthetrum brunneum ma charakterystyczne wybrzuszenie 8 segmentu odwłoka od strony brzusznej.
(foto Marek Miłkowski) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Zachowania rozrodcze | |
Parę podczas kopulacji sfotografował Piotr Cuber 4 lipca 2009 r. nad Wodą Graniczną, w okolicy Pniowca na Górnym Śląsku.
(foto Piotr Cuber) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
5 lipca 2018 r. — Zimne Doły w Lublinie — para kopulująca na butwiejących trawach nad brzegiem okresowego stawku.
(foto Paweł Buczyński) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Obok inna para kopuluje wprost na odsłaniającym się dnie wysychającego zbiornika.
(foto Paweł Buczyński) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Okolice Zamościa, lipiec 2009 r. Samica składa jaja zrzucając je na płytką wodę. Robi to pod nadzorem samca, który unosi się tuż nad nią, przez co znalazł się zbyt blisko obiektywu aparatu wycelowanego na samicę i jest na tym zdjęciu mniej ostro widoczny. Zdjęcie zrobiono w połowie lipca 2009 r.
(foto Ewelina M.) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Piotr Cuber 4 lipca 2009 r. sfotografował samicę, która samotnie składała jaja na dno płytkiego rowu.
(foto Piotr Cuber) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Larwa/wylinka | |
Na wycieczce zorganizowanej podczas Sympozjum Sekcji Odonatologicznej PTE, dnia 3 lipca 2010 r. w kamieniołomie w Grzegorzowicach-Skałach Piotr Mikołajczuk znalazł w koleinach zalanych wodą wylinki O. brunneum. Wylinki takie mają około 20 mm długości.
(foto Piotr Mikołajczuk) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Inna wylinka widziana z boku. Znalezione wylinki niezbicie potwierdzają rozwój Orthetrum brunneum na obszarze Gór Świętokrzyskich, a przynajmniej w tym konkretnym punkcie. (foto Piotr Mikołajczuk) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Galeria zdjęć |
|
|
|
|
|
|
|
|
Z terminami użytymi w opisie można zapoznać się na stronie: SŁOWNIK lub BUDOWA WAŻKI.
Porównanie wszystkich lecich spotykanych w Polsce można obejrzeć na stronie: LECICHA ORTHETRUM. |