|
Samiec
|
|
|
Szablaki żółte są bardzo łatwe do rozpoznania. Najważniejszą cechą są z daleka widoczne silnie, nieregularnie zażółcone skrzydła z czerwonawymi pterostigmami, ponadto pomarańczowoczerwone odwłoki samców, czarne nogi z żółtym pasem po zewnętrznej stronie, jednolicie ubarwiony tułów, bez widocznych jaśniejszych pasów.
(foto Ewa Miłaczewska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Napotkane na łące szablaki siedziały na mokrych jeszcze po deszczu roślinach otulone żółtymi skrzydłami. Dopiero obsychały, przybierały pozy, które pozwalały im na najlepsze wykorzystanie promieni słonecznych.
(foto Ewa Miłaczewska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Ich czoła są jaskrawopomarańczowe, od czerwonawych, jak wyżej — do niemal żółtych, jak obok — u osobników młodszych. Między czołem a okiem widzimy wyraźny czarny szew. Skrzydła mogą być zażółcone w różnym stopniu, co zobaczymy dalej — tu w bardzo niewielkim.
(foto Ewa Miłaczewska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Tu na zdjęciu zrobionym przez Jarosława Wentę w okolicach Zakopanego zażółcenie tylnych skrzydeł sięga aż po trójkąty środkowe, przednie skrzydła zażółcone są w niewielkim stopniu.
(foto Jarosław Wenta)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Piotr Mikołajczuk sfotografował zupełnie podobnego szablaka żółtego, jednak z nieco mocniej zażółconymi przednimi skrzydłami. Żyłki na skrzydłach są czarne tam, gdzie skrzydła są bezbarwne i żółte na tle barwnych plam.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Samiec Sympetrum flaveolum sfotografowany przeze mnie ma chyba największe zażółcenia na skrzydłach.
Na 8 i 9 segmencie odwłoka, po stronie grzbietowej występują dwie czarne, podłużne plamki.
(foto Ewa Miłaczewska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Tułowia samców są brązowo-pomarańczowe. Żółty pas na nogach wydaje się dość wąski. Na bokach odwłoka widzimy czarne linie.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Samiec Sympetrum flaveolum złapany 21 sierpnia 2010 r. na śródleśnym bagienku. Przy podniesionych do góry skrzydłach widać doskonale jasne, brązowo-pomarańczowe zabarwienie tułowia i wszystkie inne cechy omówione wyżej.
(foto Ewa Miłaczewska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Pod drugim segmentem odwłoka znajduje się wtórny aparat kopulacyjny (kopulator) o charakterystycznym dla tego gatunku kształcie.
(foto Ewa Miłaczewska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Samica
|
|
|
Samice są żółtobrązowe, mają bardzo charakterystyczne szerokie, czarne pasy na bokach odwłoka. Spód odwłoka poniżej takiego pasa jest biały.
(foto Ewa Miłaczewska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Skrzydła samic są w różnym stopniu zabarwione na żółto. Pterostigmy podobnie jak u samców czerwonawe.
(foto Ewa Miłaczewska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Ta samica ma obie pary skrzydeł zabarwione na żółto aż poza węzełki — to często spotykana forma.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Samica Sympetrum flaveolum zaobserwowana 20 czerwca 2019 r. nad stawem Górnik (UTM CA 66) na katowickim Giszowcu. Duże żółte plamy występują tu w centralnej części wszystkich skrzydeł na wysokości węzełków, a mniejsze u ich nasady. Ta samica jest młoda i jej pterostigmy są jeszcze białe.
(foto Maria Wiszniowska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Tu zażółcenie występuje na niewielkim obszarze przy samych nasadach. Taka redukcja zabarwienia występuje rzadko, jak podaje K.D. Dijkstra — mniej więcej u co dwudziestej samicy.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
17 sierpnia 2009 r. Łańcuchów pow. Łęczna, woj. lubelskie. U tej samicy zażółceń niemal zupełnie nie widać.
(foto Paweł Buczyński)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Czoła samic są żółte, oczy brązowoczerwonawe z wierzchu i żółtozielone od spodu. Również ich tułowia są żółte, ciemniejsze i jaskrawsze z wierzchu.
(foto Ewa Miłaczewska)
|
W ogrodzie wszystkie te szablaki siadały na niskiej trawie lub rosnących w niej chwastach. Niezwykle rzadko widywałam je na wyższych roślinach. Stąd pewien kłopot z wykonaniem dobrego zdjęcia, bo na tle trawy szczegóły ich budowy są słabo widoczne. Samo fotografowanie odbywa się na kolanach i łokciach, co zapewniam — nie jest wygodne, zważywszy, że takie zdjęcia robi się długo wyczekując najlepszego ujęcia. Nie mówię już o komentarzach osób postronnych... zdaje się, że kobieta z siedzeniem powyżej głowy wygląda — jakby powiedział sienkiewiczowski Zagłoba — „niepolitycznie”.
|
|
|
Zachowania rozrodcze
|
|
|
Łączenie się w pary, widziane przeze mnie w ogrodzie, w końcu sierpnia, również odbywało się w trawie i często przebiegało to dosyć gwałtownie, z pełnym szelestu ocieraniem się o źdźbła i strzępieniem delikatnych skrzydełek.
(foto Ewa Miłaczewska)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Po kopulacji samice natychmiast przystępowały do składania jaj na trawę, w tandemie, trzymane za głowę przez samce, lub — zwłaszcza w końcowej fazie — tylko pod nadzorem partnerów. Co roku wiosną trawnik ten pokrywa warstwa wód roztopowych, które spływają następnie do naszego oczka wodnego i do rowu melioracyjnego.
Ta para wywołała początkowo moje zdziwienie. Samiec z samcem w tandemie? Oczywiście, że nie! Samica ma przecież charakterystyczny czarny, szeroki pas pomiędzy czerwonym wierzchem, a białym spodem odwłoka. Umieszczam to dość słabe zdjęcie tylko po to, by pokazać, że samice Sympetrum falaveolum mogą być zabarwione jak samce, czyli występują u nich formy androchromatyczne.
(foto Ewa Miłaczewska)
|
|
|
Larwa/wylinka
|
|
|
Takie niewielkie, jasne wylinki Sympetrum flaveolum znajdował Piotr latem 2010 r. w okolicy Międzyrzeca Podlaskiego.
Długość ciała larwy wynosi 15–17 mm. Ich cechą charakterystyczną jest to, że długość kolców bocznych na dziewiątym segmencie odwłoka równa jest połowie długości tego segmentu. Widoczne jest to dopiero po powiększeniu zdjęcia.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|
Natomiast kolce grzbietowe są krótkie, krótsze niż połowa segmentu, na którym występują.
(foto Piotr Mikołajczuk)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
|
|
|