|
Strona główna |
Ważki-menu | Słownik | Etapy życia | Drapieżnictwo | Historia | Odonatrix | Literatura | Linki |
|
Od autorki |
Systematyka ważek |
Budowa ważki |
Zachowania rozrodcze |
Procesy życiowe |
Czas lotów |
Ważki dużych miast |
Wasze obserwacje |
Ważki w filatelistyce |
|
Pałątka niebieskooka (podobna)
Lestes dryas |
|
|
||||||||||||||||||||
| Występowanie | |||
|
Występowanie Lestes dryas w Polsce — szkic sporządzony na podstawie Atlasu rozmieszczenia ważek (Odonata) w Polsce
1 — obszar występowania 2 — punkty, w których wykonano zdjęcia:
PBu — Paweł Buczyński — Kampinoski Park Narodowy EG — Emilia Grzędzicka — Kampinoski Park Narodowy PJ — Paweł Jędryczak — Gdynia — Kępa Redłowska PM — Piotr Mikołajczuk — Międzyrzec Podlaski i okolice EM — Ewa Miłaczewska — Wola Polska i okolice, pow. Mińsk Mazowiecki MM — Marek Miłkowski — Radom — dolina rz. Mlecznej |
||
| Biotop | |||
| Pałątki niebieskookie Lestes dryas to gatunek dość szeroko rozprzestrzeniony w całym kraju (patrz mapka powyżej). Ostatnio obserwuje się spadek liczebności na obszarach najbardziej uprzemysłowionych. Jak wszystkie Lestidae lubią płytkie, szybko ogrzewające się zbiorniki wodne, gdzie wiosną następuje szybki rozwój larw. Pałątki te pojawiają się nad naszym oczkiem wodnym wkrótce po rozpoczęciu się kalendarzowego lata. Piszę „pojawiają się”, bo wprawdzie w ubiegłych latach obserwowałam składanie jaj, ale nie znajdowałam wylinek na nadwodnych roślinach. Oznacza to, że Lestes dryas mogły przylecieć nad nasze oczko wodne jako osobniki dorosłe. Jest również możliwe, że malutkie wylinki przegapiłam, lub zabrał je wiatr, albo zwyczajnie nie umiałam ich rozpoznać. Często pałątki te współwystępują z Lestes sponsa, do których są bardzo podobne i od tego podobieństwa, kiedyś nazywane były pałątkami podobnymi, jednak L. sponsa pojawiają się nieco później i — przynajmniej w mojej (EM) okolicy — widuje się je dużo dłużej. | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
| Samiec | |
|
Samce Lestes dryas mają połyskujące metalicznie zielone tułowia i odwłoki. Oczy samców są niebieskie. Od tych niebieskich oczu pochodzi nowa, polska nazwa tej pałątki. Są nieco większe od pałatek pospolitych Lestes sponsa, do których zresztą są bardzo podobne i od tego podobieństwa pochodziła ich stara polska nazwa — pałątki podobne. Nazwa została zmieniona po to, aby nie trzeba było tego podobieństwa tłumaczyć. Zielone, malutkie ważki, jakimi są pałątki trudno jest dobrze sfotografować na zielonym tle, ale można w tym celu posłużyć się dłonią. Jeśli robimy to spokojnie i pomalutku ważka nie reaguje ucieczką. (foto Ewa Miłaczewska) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
To wspaniałe, bogate w szczegóły zdjęcie zrobione na podmokłych łąkach w Woli Polskiej pow. Mińsk Maz.
(foto Piotr Mikołajczuk) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Na zdjęciu widzimy zbliżenie tułowia samca L. dryas, co można poznać po jaskrawoniebieskich oczach. Na wierzchu drugiego segmentu odwłoka możemy zaobserwować na pudrowoniebieskim tle małe zielone „lusterko”.
(foto Piotr Mikołajczuk) |
|
Na tym malutkim wycinku zdjęcia widzimy jasnoniebieskie oczy silnie kontrastujące z ciemnozielonym tyłem głowy ważki — od nich pochodzi nowa nazwa polska ważki.
(foto Piotr Mikołajczuk) |
|
Ten samiec L. dryas sfotografowany został na rozmytym tle, co pozwala wyeksponować wiele szczegółów. Pierwsze dwa i ostatnie dwa segmenty odwłoka są niebieskie — pokryte woskowym pudrem. Jednak na wierzchu drugiego segmentu widzimy ciemne zielone „lusterko” — charakterystyczną cechę tego gatunku. Warto również na powiększeniu spojrzeć na narządy analne.
(foto Piotr Mikołajczuk) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Wewnętrzne narządy analne Lestes dryas mają kształt bucików. Zewnętrzne narządy analne mają niewielkie ząbki od strony wewnętrznej. Porównaj z długimi, prostymi narządami analnymi pałątki pospolitej na zestawieniu Pałątka Lestes.
(foto Piotr Mikołajczuk) |
|
Na tym zdjęciu ów kształt bucików widać jeszcze wyraźniej.
(foto Ewa Miłaczewska) |
|
Tego samca spotkałam na podmokłej łące. Wyraźnie tu obserwujemy zielone „lusterko” na drugim segmencie odwłoka.
(foto Ewa Miłaczewska) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Poruszyłam się, a on zademonstrował mi, jak może rozszerzyć zewnętrzne, cęgowate narządy analne. Teraz łatwiej sobie wyobrazić, jak tymi cęgami chwyta przedplecze samicy.
(foto Ewa Miłaczewska) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Tu widzimy następujące cechy rozpoznawcze: ciemny tył głowy i niebieskie oczy, lusterko na 2 segmencie odwłoka i kształt skrzydeł.
(foto Ewa Miłaczewska) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
| Samica | |
|
Starsze samice Lestes dryas są zielone z miedzianym połyskiem na śródtułowiu i wierzchniej stronie odwłoka. Spód jest jasnozielony, matowy. Odwłoki samic są nieco grubsze niż odwłoki samców.
(foto Piotr Mikołajczuk) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Ta samica jest nieco młodsza od poprzedniej, jej kolory są wyraźnie jaśniejsze.
(foto Piotr Mikołajczuk) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Pokładełka Lestes dryas wystają poza segment 10 odwłoka. Walwy są dwubarwne, od spodu podkreślone ciemną linią.
(foto Piotr Mikołajczuk) |
| Zachowania rozrodcze | |
|
Pałątki łączyły się w pary, a następnie przystępowały do składania jaj w tandemie.
(foto Ewa Miłaczewska) |
|
Tandem Lestes dryas.
(foto Ewa Miłaczewska) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Na powiększeniu fragmentu powyższego zdjęcia widzimy sposób, w jaki samiec trzyma samicę za przedplecze.
(foto Ewa Miłaczewska) |
|
Podczas składania jaj pary często odpoczywają nie rozłączając się.
(foto Ewa Miłaczewska) |
| Larwa/wylinka | |
|
Bardzo charakterystyczna larwa Lestes dryas, sfotografowana 25 maja 2010 r. Posiada ona szerokie, szpiczasto zakończone skrzelotchawki w ciemne, poprzeczne pasy. Długość ciała larwy wynosi 17–22 mm, długość przydatków analnych 9–10 mm.
(foto Piotr Mikołajczuk) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
|
Ta larwa Lestes dryas jest nieco inaczej pigmentowana. Przód ciała ma znacznie jaśniejszy, zaś tył wraz ze skrzelotchawkami ciemny. Pasy na skrzelotchawkach są prawie niewidoczne.
(foto Piotr Mikołajczuk) Kliknij w zdjęcie aby powiększyć. |
| Galeria zdjęć | |||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
Z terminami użytymi w opisie można zapoznać się na stronie: SŁOWNIK lub BUDOWA WAŻKI.
Porównanie wszystkich pałątek spotykanych w Polsce można obejrzeć na stronie: PAŁĄTKA LESTES. |