Strona główna |
Ważki-menu | Słownik | Etapy życia | Drapieżnictwo | Historia | Odonatrix | Literatura | Linki |
Od autorki |
Systematyka ważek |
Budowa ważki |
Zachowania rozrodcze |
Procesy życiowe |
Czas lotów |
Ważki dużych miast |
Wasze obserwacje |
Ważki w filatelistyce |
![]() |
Kamieniołom Liban |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Nieczynny obecnie kamieniołom Liban (UTM DA24) — jest położony w krakowskiej dzielnicy Podgórze niedaleko stacji kolejowej Kraków–Płaszów. Na dnie kamieniołomu o wysokich, klikunastometrowych ścianach powstały trzy niewielkie, płytkie zbiorniki wodne w których żyją ryby, w tym kolorowe karasie koi. Spotykane są płazy bezogonowe (żaby trawne Rana temporaria, żaby wodne Rana esculenta, kumaki nizinne Bombina bombina) i ogoniaste (traszka zwyczajna Triturus vulgaris i traszka grzebieniasta Triturus cristatus) z gadów zaskroniec Natrix natrix i jaszczurka zwinka Lacerta agilis. Teren ten jest gęsto porośnięty wierzbą i brzozą, o wahaniach poziomu wód gruntowych świadczą korzenie wyrastające z pni wierzb, co widać na przedostatnim z załączonych zdjęć. W pobliżu znajduje się sporo pamiątek historycznych. Najstarszy jest Kopiec Krakusa pochodzący z czasów prehistorycznych — czas jego powstania nie jest dokłanie datowany, niemniej wiadomo, iż jest to kopiec kurhanowy z okresu między VII, a IX wiekiem, wiązany z legendarnym księciem Krakiem — założycielem miasta. Na południe od Kopca znajduje się Nowy Cmentarz Podgórski, który założono w 1900 roku. Eksploatację wapieni prowadzono tu od XIV wieku, a najstarsza część kamieniołomu zwana „Za Torem” znajduje się przy dzisiejszej ulicy o tej samej nazwie. W roku 1873 krakowski przedsiębiorca pochodzenia żydowskiego Bernard Liban założył firmę zajmującą się produkcją wapna budowlanego i nawozowego, kamienia łamanego fundamentowego i brukowego. Firma „Kamieniołomy i wapienniki Libana i Ehrenpreisa” była w końcu XIX w. najważniejszym przedsiębiorstwem w branży materiałów budowlanych w Krakowie. W czasie drugiej wojny światowej znajdował się tu Obóz Karny Służby Budowlanej dla więźniów pochodzenia polskiego. Hitlerowcy zatrudniali tu ok. 800 osób pracujących 14 godzin na dobę bez świąt i niedziel. Dziś pamiątką po tym okresie jest pomnik w niszy skalnej poświęcony zmarłym tu więźniom. Po wojnie zakład upaństwowiono i zatrudniano tu do 110 pracowników. W roku 1986 złoże uznano za wyeksploatowane.
W 1993 roku Allan Starski zbudował tu dekoracje do filmu „Lista Schindlera” Stevena Spielberga obrazujące Obóz w Płaszowie, który naprawdę znajdował się niedaleko stąd w kierunku południowo-wschodnim, między ulicami Kamieńskiego i Wielicką. Na dnie kamieniołomu Liban zbudowano 34 baraki i postawiono 11 wież strażniczych. Części dekoracji do dziś nie uprzątnięto, zostały jeszcze fragmenty ogrodzenia (drewniane słupy z resztkami drutu kolczastego) oraz fragment ścieżki ułożonej z imitacji macew. |
| ||||||||||
![]() |
![]() |
||
|
| ||
![]() |
![]() |
||
|
|
||
![]() |
![]() |
||
|
|
||
![]() |
![]() |
||
|
|
||
![]() |
![]() |
||
|
|
||
![]() |
![]() |
||
|
| ||
Ważki zarejestrowane w kamieniołomie Liban (29 gatunków) Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi |
Lestes sponsa |
Jeden tandem w 2013 r. |
Lestes virens |
Jeden młody samiec w 2015 r. |
Chalcolestes viridis |
Pojedyncze samce w 2012r. Jedna samica w 2015 r. |
Sympecma fusca |
Kilka osobników w 2013 r. Kilka osobników w 2013 r. i 2015 r. |
Ischnura elegans |
Pojedynczy samiec w 2013 r. |
Ischnura pumilio |
Samce i samice w 2015 r. |
Enallagma cyathigerum |
Pojedyncze osobniki w 2013 r. i 2014 r. |
Coenagrion puella |
Liczna, obserwowano tandemy w 2013 r. |
Erythromma najas |
Jedna młodociana samica w 2013 r. |
Aeshna mixta |
Kopulacja i składanie jaj przez samicę w 2014 r. Pojedynczy samiec w 2015 r. |
Aeshna affinis |
Pojedynczy samiec w 2012 r. Pojedynczy samiec i tandem składający jaja w 2015 r. |
Aeshna isoceles |
Dwukrotnie pojedynczy samiec w 2015 r. |
Anax imperator |
Pojedynczy samiec w 2013 r. Samica w 2013 r., w 2015 r. udało mi się trafić na moment przeobrażania kilku osobników. |
Anax parthenope |
Pojedynczy samiec i tandem w 2014 r. |
Ophiogomphus cecilia |
Pojedynczy samiec i tandem w 2014 r. Pojedynczy samiec, najpewniej zaleciały znad Wisły w 2017 r. |
Libellula quadrimaculata |
Kilka osobników w latach 2013–2015. |
Libellula depressa |
Jeden młody samiec w 2013 r. Samiec w 2012 r. i 2014 r., samica i samiec w 2015 r. |
Orthetrum cancellatum |
Kilka osobników w 2013 r. Kilka osobników w 2015 r. |
Orthetrum albistylum |
Jedna młoda samica w 2015 r. |
Orthetrum brunneum |
Pojedynczy samiec w 2015 r. |
Leucorrhinia dubia |
Kilka samców i jedna samica w 2015 r. |
Leucorrhinia pectoralis |
Liczna w 2013 r. Liczna, samce, samice, kopulujące pary w latach 2013–2014. |
Leucorrhinia albifrons |
Dwa samce w 2013 r. |
Sympetrum danae |
Liczny w 2013 r. Liczny w latach 2012–2015. |
Sympetrum sanguineum |
Pojedynczy osobnik w 2013 r. Samiec w 2012 r., tandem w 2015 r. |
Sympetrum fonscolombii |
Pojedynczy zlatany samiec w 2015 r. |
Sympetrum striolatum |
Dwa samce i tandem w 2012 r. |
Sympetrum vulgatum |
Kilka osobników w 2013 r. |
Crocothemis erythraea |
Jedna androchromatyczna samica w 2015 r. Pojedynczy samiec w 2017 r. |