OKOLICE WARSZAWY
Rzeka Świder między Otwockiem a Józefowem





Rezerwat Przyrody Świder obejmuje 41 km rzeki Świder, począwszy od Służewa, a skończywszy na moście w Świdrach Wielkich. Ochronie na tym odcinku podlegają rzeki Mienia i Świder oraz roślinność w pasie do 20 metrów od brzegu rzeki. Najbardziej malownicze odcinki rzeki Świder znajdują się w okolicy osady Białek przy ujściu Mieni oraz kilka kilometrów poniżej, w okolicach mostu kolejowego. Świder płynie tu na granicy Józefowa i Otwocka (UTM EC17) — miasta znanego m in. z drewnianej architektury w stylu świdermajer. Dynamiczny rozwój Otwocka na przełomie XIX i XX wieku, a także rozwój na początku XX wieku letnisk położonych wzdłuż linii nadwiślańskiej kolei szeroko- i wąskotorowej, spowodował, że właściciele i budowniczowie powstających licznie nowych pensjonatów, willi czy sanatoriów podchwycili i rozwijali według własnych koncepcji ornamentykę zapoczątkowaną przez Michała Elwiro Andriollego.

Około 500 metrów za mostem znajduje się stacja kolejowa Świder na linii otwockiej, która jest dogodnym początkiem lub końcem wycieczek nad rzekę Świder. Ciekawe jest niewielkie spiętrzenie rzeki, tuż za mostem kolejowym. Niestety w poszukiwaniu ciszy i ważek trzeba udać się nieco w górę lub w dół rzeki, bo okolice mostu w sezonie letnim są okupowane przez plażowiczów i miłośników kąpieli.
[Wikipedia, Michał Kaczorowski]

POWRÓT
Ważki Warszawy

Zdjęcia: Michał Kaczorowski
polska.e-mapa.net
Badania terenowe i tekst: Michał Kaczorowski
© Ewa Miłaczewska

 
 
 
Obserwacje ważek prowadzone były wzdłuż brzegów Świdra, na obszarze oznaczonym gwiazdką, od ujścia Mieni do mostu kolejowego i dalej w dół rzeki, do końca odcinka objętego ochroną rezerwatową. Mapka została sporządzona na podstawie fragmentu mapy Mazowieckiego Parku Krajobrazowego.
(httpwww.parkiotwock.plindex.phpmazowiecki-park-krajobrazowy)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Zbliżenie na zdjęciu satelitarnym.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
Świder przepływa przez Lasy Otwockie.
(foto Michał Kaczorowski)
Na zakolach rzeki często powstają malownicze plaże.
(foto Michał Kaczorowski)

 
Jest to urokliwa rzeka, wiele tu miejsc naprawdę pięknych.
(foto Michał Kaczorowski)
Woda jest płytka, zachęcająca do brodzenia nurtem.
(foto Michał Kaczorowski)

 
W okolicy mostu kolejowego występuje niewielkie spiętrzenie stwarzające warunki dogodne do kąpieli.
(foto Michał Kaczorowski)
Świder widziany z mostu kolejowego na linii otwockiej. W upalne dni jest tu wielu amatorów rekreacji.
(foto Michał Kaczorowski)

   
Ważki zarejestrowane nad Świdrem między Otwockiem a Józefowem
(8 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
Zygoptera

Świtezianka błyszcząca Calopteryx splendens
Świtezianka dziewica Calopteryx virgo
Tężnica wytworna Ischnura elegans
Łątka dzieweczka Coenagrion puella
Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula
Pióronóg zwykły Platycnemis pennipes
Anisoptera

Trzepla zielona Ophiogomphus ceciliagatunek chroniony
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum
 
Obserwacje

Świtezianka błyszcząca
Calopteryx splendens
Obserwacje licznych samców i nieco rzadziej spotykanych samic, głównie na liściach pałki wodnej porastającej brzegi rzeki.
 
Świtezianka dziewica
Calopteryx virgo
Kilkakrotne obserwacje samców i samic. Gatunek zasiedla podobne środowiska jak świtezianka błyszcząca, jest jednak rzadziej spotykany na tym odcinku rzeki.
 
Tężnica wytworna
Ischnura elegans
Wielokrotne obserwacje samców i samic, głownie na wyższej roślinności porastającej brzegi Świdra oraz wokół okolicznych starorzeczy.
 
Łątka dzieweczka
Coenagrion puella
Liczne obserwacje samców na roślinności nadwodnej oraz na łąkach otaczających niewielkie starorzecza i plaże.
 
Łunica czerwona
Pyrrhosoma nymphula
Jednokrotna obserwacja samicy, na liściach pokrzywy tuż nad brzegiem Świdra, około 500 powyżej mostu kolejowego w miejscowości Świder.
 
Pióronóg zwykły
Platycnemis pennipes
Częste obserwacje samców, samic oraz kopulacji, ważki spotykane na łąkach w pobliżu rzeki oraz na niskiej roślinności nad sama rzeką.
 
Trzepla zielona
Ophiogomphus cecilia
Pojedyncze obserwacje nielicznych osobników, latających głównie nad rzeką oraz niekiedy przysiadających na badylach wystających z wody. Obserwowane około 2 kilometrów powyżej mostu kolejowego na Świdrze.
 
Szablak krwisty
Sympetrum sanguineum
Kilkakrotne obserwacje, głównie samców przysiadających na liściach pałki wodnej porastającej brzegi rzeki, nieco powyżej mostu kolejowego.