Katowice, Osadniki i glinianka w Brynowie

KATOWICE

Osadniki i glinianka w Brynowie

Brynów (UTM CA56) znany jest z dokumentów od 1474 roku jako wieś należąca do księstwa pszczyńskiego. Przyłączony do Katowic razem z grupą innych dzielnic, w roku 1924. Rolniczy charakter Brynowa zaczął zmieniać się od początku XIX wieku. Wtedy zaczęły tu powstawać odkrywkowe kopalnie węgla kamiennego oraz cegielnie. Być może glinianka, nad która teraz latają ważki pochodzi z tamtego okresu. Na terenie dzielnicy niedaleko tej glinianki znajduje się kopalnia Wujek, której początki sięgają 1899r.

Majaczyły mi w pamięci doniesienia prasowe o niebywałym znalezisku w wyrobisku cegielnianym w Katowicach Brynowie. Szukając na to dowodów po wielu godzinach poszukiwań znalazłem coś takiego na stronie http://przyroda.katowice.pl/pl/przyroda-nieozywiona/zagrozone-rzadkie-utracone: „...Jednym z takich przypadków jest udokumentowana w literaturze naukowej glinianka w Brynowie (Katowice) z zachowanymi w pozycji przyżyciowej (pionowej) pniami roślin karbońskich, głównie kalamitów, która została zasypana po zamknięciu cegielni w latach 90. XX w.”

POWRÓT

Ważki Katowic

Zdjęcia: Katarzyna Przondziono
polska.e-mapa.net

Badania terenowe i tekst: Krzysztof Przondziono

© Ewa Miłaczewska

Osadnik przy ulicy Dziewięciu z Wujka oraz glinianka na terenie byłej cegielni przy ulicy Parkowej od dawna już nie istnieje. Istnieją natomiast osadniki przy ulicy Zgody. Badania prowadzono również nad glinianką w trójkącie ulic Brynowska, Ligocka i Wilcze Kąty.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć

Widoczna na zdjęciu jasna, piaskowa plama (w prawym, górnym rogu zdjęcia — przy ulicy Parkowej) to miejsce po byłej cegielni i odkrywce, o której czytaliśmy powyżej.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć

Budynki między ulicami Ligocką i Brynowską oraz komin elektrowni kopalni Wujek widziane znad glinianki.
(foto Katarzyna Przondziono)

Żadne zdjęcie nie oddaje stromizny brzegów a tym bardziej głębokości tego wyrobiska do lustra wody.
(foto Katarzyna Przondziono)

Osadniki przy ulicy Zgody, betonowe zbiorniki o ścianach wysokich na około 4 metry robią wrażenie.
(foto Katarzyna Przondziono)

Osadniki muszą być już nieużywane od kilkudziesięciu lat, bo w ich betonowych murach wyrosły drzewa.
(foto Katarzyna Przondziono)

Widok znad osadników w kierunku kopalni Wujek. Między drzewami widać jej szyb.
(foto Katarzyna Przondziono)

Trudno w to uwierzyć, ale pływają tu ryby. Szablaków krwistych zwyczajnych i czarnych też jest tu całkiem sporo.
(foto Katarzyna Przondziono)

Ważki zarejestrowane nad osadnikami i glinianką w Brynowie
(7 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi

Zygoptera

Tężnica wytworna Ischnura elegans

Pióronóg zwykły Platycnemis pennipes

Anisoptera

Husarz władca Anax imperator

Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum

Szablak czarny Sympetrum danae

Szablak krwisty Sympetrum sanguineum

Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum

Obserwacje

Tężnica wytworna Ischnura elegans	Kilkanaście osobników obojga płci nad glinianką.

Pióronóg zwykły Platycnemis pennipes	Kilkanaście osobników obojga płci nad glinianką.

Husarz władca Anax imperator	Kilka samców nad glinianką.

Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum	Kilkanaście samców nad glinianką i jedna samica na osadnikach.

Szablak czarny Sympetrum danae	Kilka samic i samców, kopulacje i składanie jaj w osadniku.

Szablak krwisty Sympetrum sanguineum	Kilkanaście sztuk samców i samic, kopulacje i składanie jaj.

Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum	Kilkanaście sztuk samców i samic, kopulacje i składanie jaj.