ZABRZE

Stawy Makoszowskie





Stawy Makoszowskie (UTM CA46) nazwę zawdzięczają swej lokalizacji na terenie niegdysiejszych Lasów Makoszowskich. Powstały w drugiej połowie lat 20. XX wieku dzięki działającej tu odkrywkowej kopalni piasku używanego do wypełniania wyrobisk górniczych. Okres ten dokładnie pokrywa się z uruchomieniem wydobycia ścianowego w pobliskiej kopalni Delbrück obecnie, od 2016 roku, nieczynnej już kopalni Makoszowy. Dzisiejszy rozmiar stawów nie odpowiada temu z przełomu lat 20./30. XX w. Do znacznych zmian oraz połączenia kilku zbiorników w jeden doszło w latach 50. na skutek prowadzenia rabunkowej gospodarki górniczej polegającej na wydobyciu węgla ze ścian bez podsypki piaskowej na tak zwany zawał, co doprowadziło do obniżenia terenu i jego zalania. Nie był to jednak ostatni etap ich formatowania, jaki możemy obserwować dzisiaj. Z biegiem czasu przystąpiono na tym terenie do regulacji przepływających tu rzek oraz rekultywacji zapadlisk terenu poprzez ich zasypywanie. W efekcie wszystkich tych zabiegów do dnia dzisiejszego pozostały dwa zbiorniki, dość mocno przesuszone i zarastające.

POWRÓT
Ważki Zabrza

Zdjęcia: Krzysztof Przondziono
polska.e-mapa.net
Badania terenowe i tekst: Krzysztof Przondziono
© Ewa Miłaczewska

 
 
 
Stawy Makoszowskie leżą na wschód od przysiółka Makoszów o nazwie Piosek.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Na zdjęciu widać, że zbiornik Bagier (leżący na północny zachód od Stawów Makoszowskich — w lewym górnym rogu zdjęcia) jest już tylko polderem zalewowym. Widać również jak mocno zmniejszył się obszar większego ze stawów.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
Mniejszy ze stawów Makoszowskich nosi własną nazwę Wera.
(foto Krzysztof Przondziono)
Pomimo odmulania Wery w 2013 roku efekty tego zabiegu na dzień dzisiejszy są prawie niewidoczne.
(foto Krzysztof Przondziono)

 
Widok na obszar większego zbiornika. Teren ten we wcześniejszych latach znajdował się pod wodą.
(foto Krzysztof Przondziono)
Zdjęcie tego samego stawu w kierunku przeciwnym czyli południowym.
(foto Krzysztof Przondziono)

 
Po obfitych, czerwcowych deszczach woda w niecce nieco się podniosła i zalała przyległy teren. Dało to wspaniałe możliwości obserwacji ważek.
(foto Krzysztof Przondziono)
We wrześniu obszar stawu ponownie się skurczył.
(foto Krzysztof Przondziono)

   
Ważki zarejestrowane na Stawach Makoszowskich
(12 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
Zygoptera

Pałątka mała Lestes virens
Tężnica wytworna Ischnura elegans
Łątka dzieweczka Coenagrion puella
Oczobarwnica większa Erythromma najas
Anisoptera

Żagnica ruda Aeshna isoceles
Husarz władca Anax imperator
Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata
Lecicha białoznaczna Orthetrum albistylumważka południowa
Szablak czarny Sympetrum danae
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum
Szablak wędrowny Sympetrum fonscolombiiważka południowa
Szafranka czerwona Crocothemis erythraeaważka południowa
 
 
Obserwacje

Pałątka mała
Lestes virens
Jeden tandem.
 
Tężnica wytworna
Ischnura elegans
Kilkanaście osobników.
 
Łątka dzieweczka
Coenagrion puella
Kilkanaście osobników.
 
Oczobarwnica większa
Erythromma najas
Kilkanaście osobników.
 
Żagnica ruda
Aeshna isoceles
Trzy osobniki.
 
Husarz władca
Anax imperator
Dwa osobniki.
 
Ważka czteroplama
Libellula quadrimaculata
Kilka osobników.
 
Lecicha białoznaczna
Orthetrum albistylum
Dwa samce.
 
Szablak czarny
Sympetrum danae
Kilka osobników.
 
Szablak krwisty
Sympetrum sanguineum
Liczny.
 
Szablak wędrowny
Sympetrum fonscolombii
Co najmniej cztery samce i dwa osobniki teneralne.
 
Szafranka czerwona
Crocothemis erythraea
Kilka, samce, samice, tandemy.