GDANSK

Gdańsk Przymorze — stawy i rowy odwadniające w Parku im. Ronalda Reagana





Park im. Ronalda Reagana (UTM CF43) w Gdańsku-Przymorzu to największy z gdańskich parków, jego powierzchnia początkowo wynosiła około 40 ha; powstał w latach 2003–2006. Według stanu na 2009 rok powierzchnia parku wynosiła 55,5 ha; w roku 2014 poszerzony został o kolejne tereny. Obecnie Gdański Zarząd Dróg i Zieleni szacuje jego powierzchnię na ok. 62,42 ha. Jest jednym z najnowszych parków w mieście; wcześniej na jego miejscu znajdowały się nieużytki, zaniedbany las oraz ogródki działkowe. Na terenie parku znajdują się dwa zbiorniki wodne oraz tereny rekreacyjne: nowoczesne ścieżki rowerowe, place zabaw i skatepark. Cały obszar parku jest całkowicie wyłączony z ruchu pojazdów silnikowych (https://pl.wikipedia.org/wiki/Park_im._Ronalda_Reagana).

Oba stawy są przyrodniczo bardzo interesujące. Większy ma powierzchnie ok. 1,77 ha, mniejszy 0,63 ha. Brzegi mają dość rozwinięte, na obu znajdują się wysepki. W wielu miejscach dostęp do brzegu jest utrudniony, przede wszystkim przez gęste szuwary, krzewy lub drzewa. Roślinność nadbrzeżna składa się m. in. z krwawnicy pospolitej Lythrum salicaria, wierzbownicy kosmatej Epilobium hirsutum, uczepu trójlistkowego Bidens tripartita, wierzby Salix sp., olchy czarnej Alnus glutinosa. Roślinność szuwarowa składa się głównie z trzciny pospolitej Phragmites australis, pałki szerokolistnej Typha latifolia, pałki wąskolistnej T. angustifolia, kosaćca żółtego Iris pseudacorus, sitowia leśnego Scirpus sylvaticus. Rośliny pływające zaś to przede wszystkim grążel żółty Nuphar lutea. Wśród ptaków możemy spotykać takie gatunki jak: czaplę siwą Ardea cinerea, kormorana czarnego Phalacrocorax carbo, łyskę Fulica atra, krzyżówkę Anas platyrhynchos, berniklę kanadyjską Branta canadensis (lęgową!), łabędzia niemego Cygnus olor, kokoszkę wodną Gallinula chloropus, bączka Ixobrychus minutus, remiza Remiz pendulinus, dziwonię Carpodacus erythrinus (śpiewających samców), trzciniaka Acrocephalus arundinaceus, zimorodka Alcedo atthis, mazurka Passer montanus (własne obserwacje), a także trzcinniczka Acrocephalus scirpaceus, łozówkę Acrocephalus palustris oraz rokitniczkę Acrocephalus schoenobaenus, sójkę Garrulus glandarius, srokę Pica pica, wronę Corvus corone i kawkę Corvus monedula oraz usłyszeć (a przy odrobienie szczęścia i zobaczyć) dzięcioła zielonego Picus viridis (https://trojmiejskagrupaotop.weebly.com/park-ronalda-reagana-w-gda324sku.html). Ryby m.in. okoń Perca fluviatilis oraz płazy także są tu obecne.

Cały park leży na gruntach podmokłych, na dawnej mapie widnieją liczne rowy odwadniające, z których nieliczne istnieją po dziś dzień, co widać na planie parku. Całkowita długość rowów od wschodniej granicy parku do wschodniego brzegu dużego stawu wynosi ok. 1 km. Podczas moich wizyt, zawierały wodę i dość bujną roślinność brzegową, m.in.: barszcz zwyczajny Heracleum sphondylium, żabieniec babka wodna Alisma plantago-aquatica, jaskier wielki Ranunculus lingua, turzyce Carex sp. oraz helofity, takie jak: jeżogłówka gałęzista Sparganium erectum, kosaciec żółty Iris pseudacorus, skrzyp Equisetum sp.

Cały ten teren warto także przeszukiwać pod kątem rzadszych ważek, leży on bowiem na szlaku migracyjnym ptaków, jak i też ważek. Obserwacje takich gatunków, jak Lestes barbarus i Orthetrum brunneum w Rezerwacie Kępa Redłowska (patrz Ważki Dużych Miast — https://wazki.pl/gdynia_kepa_redlowska.html), pewnie odnosiły się do osobników migrujących.

POWRÓT
Ważki Gdańska

Zdjęcia: Peter Senn
polska.e-mapa.net
Badania terenowe: Peter Senn
Tekst: Peter Senn
© Ewa Miłaczewska

 
 
 
Park im. Ronalda Reagana rozciąga się od ul. Pomorskiej w Jelitkowie do al. Hallera w Brzeźnie. Granicę parku od strony zamieszkanych części Przymorza oraz Zaspy wyznaczają ulice Czarny Dwór i Dąbrowszczaków. Od plaży oddzielony jest drogą rowerową i pasem ochronnym wydm, a na niektórych odcinkach — lasem nadmorskim i zabudową. Czerwoną kropką oznaczono pętle tramwajową w Brzeźnie, przy której napotkano Coenagrion armatum.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Plan Parku im. R. Reagana — stan z maja 2014 r.
Na planie zaznaczono dwa stawy — duży (S) i mały (s), rów odwadniający (R), czyli miejsca, w których obserwowano ważki.
(https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Park-Nadmorski-jest-juz-wiekszy-Piknik-w-sobote-n80140.html)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

 
W pobliżu Dojścia do ul. Czarnego Dworu znajdują się mocno zarośnięte rowy z wodą.
(foto Peter Senn)
Duży staw w Parku im. R. Reagana od strony północno-zachodniej.
(foto Peter Senn)

 
Duży staw od strony południowo-wschodniej.
(foto Peter Senn)
Mały staw od strony północno-zachodniej.
(foto Peter Senn)

 
Ważki zarejestrowane w Parku im. Ronalda Reagana
(17 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
Zygoptera

Tężnica wytworna Ischnura elegans
Łątka wczesna Coenagrion pulchellum
Łątka dzieweczka Coenagrion puella
Łątka zielona Coenagrion armatumgatunek chroniony
Oczobarwnica większa Erythromma najas
Oczobarwnica mniejsza Erythromma viridulum
Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula
Anisoptera

Żagnica jesienna Aeshna mixta
Żagnica ruda Aeshna isoceles
Żagnica sina Aeshna cyanea
Husarz ciemny Anax parthenope
Szklarka zielona Cordulia aenea
Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata
Ważka płaskobrzucha Libellula depressa
Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum
Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum

 
Obserwacje
Przy Dużym Stawie (S), Małym Stawie (s) i rowach odwadniających (R) oraz przy niedalekiej pętli tramwajowej (PT)

Tężnica wytworna
Ischnura elegans
4 obserwacje (S, s, R), 21 VI 2018, 22 V – 23 VI 2019. Pojedyncze samce terytorialne.
 
Łątka wczesna
Coenagrion pulchellum
1 obserwacja, 22 V 2018 (R). Dwa samce, w tym 1 teneralny. Gatunek autochtoniczny.
 
Łątka dzieweczka
Coenagrion puella
3 obserwacje (S, R) 21 VI – 4 VII 2018, 22 V 2019. Liczne samce i samice, tandemy oraz teneralne osobniki. Gatunek autochtoniczny.
 
Łątka zielona
Coenagrion armatum
1 obserwacja (PT), 13 VI 2013 (obs. M. Kowalczyk). Pojedynczy młody samiec, przy pętli tramwajowej na końcu ul. Hallera w Gdańsku-Brzeźnie, ok. 600 m od wschodniej granicy parku. Skąd mogła ta bardzo rzadka w Polsce łątka przylecieć? Być może z jakiegoś zakątka przy jednym lub drugim stawie w Parku im. R. Reagana. Choć siedlisko może nie jest tam optymalne, ale mogłaby tam teoretycznie się rozwinąć. Jako młody osobnik, odleciał od wody po przeobrażeniu i żerował wśród traw i krzewów przy tej pętli tramwajowej. Gatunek prawnie chroniony w Polsce.
 
Oczobarwnica większa
Erythromma najas
1 obserwacja (S), 23 VI 2019. Liczne samce.
 
Oczobarwnica mniejsza
Erythromma viridulum
1 obserwacja (S), 21 VI 2018. Jeden samiec.
 
Łunica czerwona
Pyrrhosoma nymphula
1 obserwacja (R), 22 V 2018. Dwa samce.
 
Żagnica jesienna
Aeshna mixta
1 obserwacja, 17 IX 2018 (S, s). Kilka samców terytorialnych.
 
Żagnica ruda
Aeshna isoceles
2 obserwacje (S), 21 VI 2018 – 23 VI 2019. Kilka samców terytorialnych. Zaobserwowano u jednego osobnika przenoszenie pakietu spermy.
 
Żagnica sina
Aeshna cyanea
1 obserwacja (S), 17 IX 2018. Kilka samców, loty terytorialne.
 
Husarz ciemny
Anax parthenope
2 obserwacje, 4 VII 2018 – 23 VI 2019 (S, s). Kilka samców patrolujących.
 
Szklarka zielona
Cordulia aenea
1 obserwacja, 23 VI 2019 (s). Dwa patrolujące samce.
 
Ważka czteroplama
Libellula quadrimaculata
1 obserwacja (S), 21 VI 2018. 1 samiec terytorialny..
 
Ważka płaskobrzucha
Libellula depressa
2 obserwacje (S, R), 21 VI 2018 – 23 VI 2019. Kilka samców patrolujących.
 
Lecicha pospolita
Orthetrum cancellatum
3 obserwacje (S), 30 VI 2006, 21 VI 2018, 23 VI 2019. Pojedyncze patrolujące samce.
 
Szablak krwisty
Sympetrum sanguineum
1 obserwacja (R), 21 VI 2018. Dwa samce.
 
Szablak zwyczajny
Sympetrum vulgatum
1 obserwacja (R), 21 VI 2018. Pojedynczy samiec.