SOSNOWIEC

Balaton





Porąbka jest wschodnią dzielnicą Sosnowca. Była jedną z najstarszych wsi Zagłębia Dąbrowskiego. Po wielowiekowym istnieniu jako wieś w latach 1967-1973 funkcjonowała na prawach miejskich, aby na kolejne dwa lata zostać wcielona w struktury Kazimierza Górniczego, a następnie wraz z nim w roku 1975 przyłączona do Sosnowca. Graniczy od NW z Zagórzem, od NE z Kazimierzem, od SW z Klimontowem oraz z Maczkami od SE z kolejnymi dzielnicami Sosnowca. Przez teren dzielnicy przebiega wybudowana w 1885 r. w zaborze rosyjskim trasa historycznej kolei Iwanogrodzko-Dąbrowskiej. Współczesną arterią przecinająca obszar dzielnicy jest wschodnia obwodnica GOP wybudowana w latach 1978-83. Obecnie jest częścią trasy S1.

Zbiornik Balaton znajduje się we wschodniej części dzielnicy Porąbka zwanej Zawodzie zapewne dla tego, że znajduje się po wschodniej stronie rzeki Bobrek. Zajmuje obszar około 10 ha zalanego wyrobiska gliny eksploatowanej dla potrzeb cegielni. Po zakończeniu eksploatacji w latach 70. XX w. Kopalnia Klimontów urządziła na tym terenie ośrodek rekreacyjny. Staw znajduje się w otoczeniu lasu, który po północnej stronie przecina ulica Wileńska, a po południowej tory kolejowe. Na stawie znajduje się wyspa. Brzegi stawu porastają szuwary z przecinkami dla stanowisk wędkarskich. Zbiornik jest przepływowy, od wschodu woda wpływa do niego z kolejnego zbiornika mocno zarośniętego trzciną i pałką wąskolistną. Wypływa rowem po stronie zachodniej i prawdopodobnie zasila kolejny zbiornik prawie niedostępny do obserwacji ważek z powodu mocno zarośniętych brzegów przez roślinność krzaczastą i podmokły grunt. Obecnie czyli w roku 2023 wspomniana infrastruktura wokół stawu jest bardzo zaniedbana, ale podobno ma się to niedługo zmienić za pomocą budżetu obywatelskiego.

POWRÓT
Ważki Sosnowca

Zdjęcia: Krzysztof Przondziono
polska.e-mapa.net
Badania terenowe i tekst: Krzysztof Przondziono
© Ewa Miłaczewska

 
 
 
Staw Balaton oddalony jest o około 10 kilometrów od centrum Sosnowca.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
Po wschodniej i zachodniej stronie stawu Balaton widać dwa kolejne zbiorniki wodne.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.
 
 
Widok na remontowany budynek restauracji znajdującej się nad brzegiem akwenu.
(foto Krzysztof Przondziono)
Widok w kierunku zachodnim. Po lewej stronie fragment wyspy.
(foto Krzysztof Przondziono)
 
 
Wspomniany we wstępie staw po wschodniej stronie zbiornika Balaton.
(foto Krzysztof Przondziono)
Widok przez jedną z licznych przecinek w kierunku północnym.
(foto Krzysztof Przondziono)
   
Ważki zarejestrowane nad Balatonem
(18 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi
 
Zygoptera

Świtezianka błyszcząca Calopteryx splendens
Tężnica wytworna Ischnura elegans
Łątka dzieweczka Coenagrion puella
Oczobarwnica większa Erythromma najas
Pióronóg zwyczajny Platycnemis pennipes
Anisoptera

Żagnica jesienna Aeshna mixta
Żagnica ruda Aeshna isoceles
Żagnica wielka Aeshna grandis
Żagnica sina Aeshna cyanea
Husarz władca Anax imperator
Husarz ciemny Anax parthenope
Szklarka zielona Cordulia aenea
Miedziopierś metaliczna Somatochlora metallica
Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata
Ważka płaskobrzucha Libellula depressa
Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum
Lecicha białoznaczna Orthetrum albistylum
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum
 
 
Obserwacje

Świtezianka błyszcząca
Calopteryx splendens
Kilka osobników nad rowem odpływowym.
 
Tężnica wytworna
Ischnura elegans
Liczna.
 
Łątka dzieweczka
Coenagrion puella
Liczna.
 
Oczobarwnica większa
Erythromma najas
Kilka osobników.
 
Pióronóg zwyczajny
Platycnemis pennipes
Liczny.
 
Żagnica jesienna
Aeshna mixta
Kilka osobników.
 
Żagnica ruda
Aeshna isoceles
Kilkanaście osobników.
 
Żagnica wielka
Aeshna grandis
Dwa samce.
 
Żagnica sina
Aeshna cyanea
Kilka osobników.
 
Husarz władca
Anax imperator
Kilkanaście osobników.
 
Husarz ciemny
Anax parthenope
Kilkanaście osobników.
 
Szklarka zielona
Cordulia aenea
Kilka osobników.
 
Miedziopierś metaliczna
Somatochlora metallica
Kilka osobników.
 
Ważka czteroplama
Libellula quadrimaculata
Kilkanaście osobników.
 
Ważka płaskobrzucha
Libellula depressa
Kilka osobników.
 
Lecicha pospolita
Orthetrum cancellatum
Liczna.
 
Lecicha białoznaczna
Orthetrum albistylum
Kilkanaście osobników.
 
Szablak krwisty
Sympetrum sanguineum
Kilkanaście osobników.