Gdynia, Dąbrowa jeziorko

GDYNIA

Dąbrowa — jeziorko

Dąbrowa (UTM CF33) — jedna z najmłodszych dzielnic mieszkalnych Gdyni granicząca z następującymi dzielnicami tegoż miasta: Chwarzno-Wiczlino (płn), Karwiny (wsch), Wielki Kack (płd), a od zachodu także z gm. Szemud i pasem Wzgórz Chwaszczyńskich. Znaczną część osiedla stanowią lasy i zbiorniki wodne — w pobliżu Trójmiejski Park Krajobrazowy. W północnej części Dąbrowy płynie rzeka Kacza. W zachodniej zaś części tej dzielnicy znajduje się Góra Donas — najwyższa góra w Gdyni o wysokości 205,7 m n.p.m. Jest to wzniesienie morenowe, u stóp którego znajdują się omawiane dalej użytki ekologiczne.

W Gdyni użytki ekologiczne obejmują głównie tereny torfowiskowe, szuwarowe, naturalne, małe zbiorniki wodne oraz łąki i pastwiska. Największe i najbardziej wartościowe z nich występują na niezalesionych obszarach w zachodniej części miasta. Siedem użytków ekologicznych ustanowionych zostało na obszarze dzielnicy Dąbrowa w rejonie ulic: Miętowej, Turkusowej i Warzywnej, jednak wskutek dewastacji jeden z nich uległ zniszczeniu i skreśleniu z ewidencji.
[http://www.gdynia.pl/wszystko/o/gdyni/srodowisko/info/156_30664.html]

POWRÓT

Ważki Gdyni

Zdjęcia: Paweł Jędryczak
Magda Grześkiewicz
Peter Senn
polska.e-mapa.net
https://gdynia-moje-miasto.pl

Badania terenowe: Paweł Jędryczak
Peter Senn

Tekst: Paweł Jędryczak
Magda Grześkiewicz
Peter Senn
Ewa Miłaczewska

© Ewa Miłaczewska

Obserwacje ważek prowadzone były na Dąbrowie, nowej dzielnicy mieszkaniowej w obrębie granic administracyjnych Gdyni. Prowadzone były na dwóch spośród sześciu bezimiennych użytków ekologicznych.
Na mapie numerem 1 zaznaczone jest stanowisko nazwane na nasze potrzeby Dąbrowa–jeziorko, punkt 2 to stanowisko Dąbrowa–torfowisko opisane na osobnej stronie.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

Zdjęcie satelitarne.
(polska.e-mapa.net)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

Jeziorko jest największym i najbardziej malowniczym z gdyńskich użytków. Obserwacje prowadzono tu w latach 2005–2007.
(foto Paweł Jędryczak)

Pośrodku jeziorka usytuowanych jest kilka niewielkich wysepek. Pokryte gęstą roślinnością, dają idealnie schronienie ptakom.
(foto Paweł Jędryczak)

Gnieździ się tu łabędź niemy. A także krzyżówka i — w niektórych latach — łyska, kokoszka wodna i perkozek.
(foto Paweł Jędryczak)

Grążel żółty (Nuphar luteum), którego pływające liście są chętnie odwiedzane przez ważki.
(foto Paweł Jędryczak)

Nad taflą jeziora często ujrzeć można uganiające się za zdobyczą ważki.
(foto Paweł Jędryczak)

Zbiornik wydaje się idealnie odpowiadać tym owadom — nic dziwnego, że zaobserwowano ich tu dotąd już 17 gatunków.
(foto Paweł Jędryczak)

Poprzednie zdjęcia były w lat 2005–2007. Te dwa pochodzą z 16 lipca 2015 roku. Jeszcze w zeszłym roku w płytkiej wodzie pływały tu kaczki, dziś nie ma już ani kaczek, ani ważek.
(foto Magda Grześkiewicz)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

Nie jest to tylko efekt tegorocznej suszy. Biorąc pod uwagę, że jest to użytek ekologiczny, można tylko mieć nadzieję, że jest to jakiś stan przejściowy — jeszcze tu zajrzymy...
(foto Magda Grześkiewicz)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

Latem 2016 było na tym obszarze zaledwie kilka bajorek.
(foto https://gdynia-moje-miasto.pl)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

Mniej więcej tak samo wyglądało to rok później, tylko że woda zbierała się w innym miejscu. Dopiero solidne deszcze jesienią 2017 r. wypełniły zbiornik ponownie.
(foto https://gdynia-moje-miasto.pl)
Kliknij w zdjęcie aby powiększyć.

Zgodnie z obietnicą wracamy — jest rok 2018. Jak widać, na początku maja zbiornik był pełen wody. Wynikało to z tego, że jesienią 2017 r. padało sporo deszczu, a zima 2017-2018 była w miarę śnieżna. Nie wiem, jak wyglądał zbiornik w latach 2016-2017.
(foto Peter Senn)

Jest to zbiornik bezodpływowy, połączony jest jedynie wąskim i zarastającym kanałem z pobliskim, wysychającym mokradłem (turzycowisko). Ilość wody w nim jest zatem całkowicie uzależniona od opadów. To zdjęcie wykonano w lipcu 2018r. W 2019 r. poziom wody wiosną były niższy o ok. 1 metr, bo zeszłoroczna jesień nie była taka obfita w opady, a zima była mało śnieżna.
(foto Peter Senn)

Ważki zarejestrowane nad jeziorkiem w Dąbrowie
(19 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi

Zygoptera

Świtezianka błyszcząca Calopteryx splendens

Świtezianka dziewica Calopteryx virgo

Pałątka mała Lestes virens

Nimfa stawowa Enallagma cyathigerum

Łątka wczesna Coenagrion pulchellum

Łątka dzieweczka Coenagrion puella

Oczobarwnica większa Erythromma najas

Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula

Anisoptera

Żagnica wielka Aeshna grandis

Żagnica sina Aeshna cyanea

Szklarka zielona Cordulia aenea

Miedziopierś metaliczna Somatochlora metallica

Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata

Ważka płaskobrzucha Libellula depressa

Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum

Zalotka większa Leucorrhinia pectoralis

Szablak krwisty Sympetrum sanguineum

Szablak żółty Sympetrum flaveolum

Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum

Obserwacje

Świtezianka błyszcząca Calopteryx splendens	Pojedynczego samca zaobserwowano 5 lipca 2013 r.

Świtezianka dziewica Calopteryx virgo	Pojedynczego samca zaobserwowano 23 czerwca 2011 r.

Pałątka mała Lestes virens	Pojedyncze stwierdzenie — jednego samca zaobserwowano 25 września 2006 r.

Nimfa stawowa Enallagma cyathigerum	Występuje licznie, obserwowano tandemy i kopulujące pary.

Łątka wczesna Coenagrion pulchellum	Występuje pospolicie, choć wyraźnie mniej licznie niż łątka dzieweczka.

Łątka dzieweczka Coenagrion puella	Najliczniejszy gatunek na tym stanowisku. 2 obserwacje, 3-28 VI 2018. Bardzo liczne samce i kilka samic, zachowanie terytorialne, tandemy i kopulacje.

Oczobarwnica większa Erythromma najas	Występuje pospolicie, zaobserwowano tandemy i znoszenie jaj.

Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula	Pojedyncze stwierdzenie z 2008 roku, być może osobnik ten przyleciał znad nieodległego torfowiska, gdzie gatunek ten jest częsty.

Żagnica wielka Aeshna grandis	Nieliczna, a także trudna do obserwacji — lata bardzo wysoko. 1 obserwacja, 28 VI 2018. Kilka samców oraz 1 samica.

Żagnica sina Aeshna cyanea	Gatunek pospolity, obserwowano patrolujące samce. 1 obserwacja, 3 VIII 2018. Terytorialny samiec.

Szklarka zielona Cordulia aenea	Pojedynczą samicę stwierdzono nad jeziorkiem 27 maja 2008 r.

Miedziopierś metaliczna Somatochlora metallica	Najliczniejsza ze szklarkowatych, obserwowano patrolujące samce. 1 obserwacja, 28 VI 2018. Dwa patrolujące samce.

Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata	Najliczniejsza z dużych Anisoptera, obserwowano patrolujące samce. 4 obserwacje, 12 V – 3 VIII 2018. Patrolujące samce.

Ważka płaskobrzucha Libellula depressa	Występuje średnio licznie, wyraźnie ustępując ważce czteroplamej.

Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum	Dość rzadka, niemniej obserwowano patrolujące samce.

Zalotka większa Leucorrhinia pectoralis	1 obserwacja jednego samca, 3 VI 2018.

Szablak krwisty Sympetrum sanguineum	Dosyć liczny gatunek, obserwowano tandemy.

Szablak żółty Sympetrum flaveolum	Gatunek dosyć liczny, napotykano młode osobniki.

Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum	Mniej liczny od szablaków krwistych i żółtych, pojedyncze obserwacje.