Najstarsze ślady człowieka w Będzinie związane są ze Wzgórzem Doroty (Górą św. Doroty), znajdującym się w północnej części miasta. Historia tego miejsca sięga czasów kultury łużyckiej (XIV-III w. p.n.e.), kiedy to na wzgórzu znajdowała się osada mieszkalna i pogańskie miejsce kultu. Grodzisko było swego rodzaju strażnicą nad całą okolicą pokrytą gęstymi borami i lasem. Strzegła ona jedynej wówczas drogi, jaką stanowiły nurty zasobnej niegdyś w wodę Przemszy. Wykopaliska znalezione u stóp wzgórza, potwierdzają tę hipotezę. Na szczycie wzgórza usytuowany jest zabytkowy kościółek z 1635 r. pw. św. Doroty. Historycznie miasto Będzin należy do Małopolski. Przez stulecia Będzin był miastem przygranicznym pomiędzy Małopolską a Śląskiem, czego pamiątką do dzisiaj jest piękny, choć wielokrotnie przebudowywany zamek umiejscowiony na wzgórzu, które opływa rzeka Przemsza. Obecnie miasto znajduje się w województwie śląskim około 12 kilometrów na północny wschód od Katowic. Jest jednym z najstarszych miast aglomeracji, gdyż prawa miejskie otrzymało w 1358 roku z rąk Kazimierza Wielkiego. Obecnie obszar miasta obejmuje niewiele ponad 37 kilometrów kwadratowych powierzchni dość ubogiej w zbiorniki wodne. Jedynie rzeka Przemsza ratuje nieco tą statystykę, przepływając niemal przez sam środek Będzina z północy na południe. Na niewielkim zachodnim odcinku granicy miasta płynie rzeka Brynica.

Fauna Miasta Będzina jest rozpoznana w stopniu nierównomiernym. Z obszaru miasta znanych jest 109 gatunków kręgowców i 40 bezkręgowców, co nie odzwierciedla bogactwa fauny, a zwłaszcza zwierząt bezkręgowych. Należy szacować, że grupa ta może liczyć kilka tysięcy gatunków. Spośród zwierząt bezkręgowych wykazano: 1 gatunek pająka, (chyba u siebie w mieszkaniu) 30 gatunków motyli dziennych, 6 gatunków ważek, 2 gatunki ślimaków wodnych i 1 gatunek ślimaka lądowego. Większość z nich to gatunki pospolite w całej Polsce. Do rzadkich i zagrożonych należą motyle dzienne — modraszek nausitous (Phengaris nausithous) i telejus (P. teleius) oraz czerwończyk nieparek (Lycaena dispar). Gatunki te związane są z podmokłymi łąkami z krwiściągiem lekarskim w dolinie Czarnej Przemszy. Tylko lokalnie spotykanymi motylami są: czerwończyk płomieniec i zamgleniec, modraszki oraz polowiec szachownica. Kręgowce są reprezentowane przez: 6 gatunków ryb, 10 gatunków płazów, 3 gatunki gadów, 74 gatunki ptaków i 16 gatunków ssaków. W wodach stawów i zbiorników stwierdzono rodzime ryby: szczupaka, okonia, leszcza, płotkę, słonecznicę oraz gatunek inwazyjny — karasia srebrzystego.

NA SKRÓTY

Plan miasta

Obserwowane stanowiska

Ważki napotkane w mieście

Koordynacja tematu:	Ewa Miłaczewska
Mapa:	Ewa Miłaczewska podkład: polska.e-mapa.net
Tekst:	Krzysztof Przondziono
© Ewa Miłaczewska