Ważki Krakowa to temat, do którego materiały wiosną 2011 roku zaczął zbierać Marek Gryboś. Prowadził on obserwacje na sześciu akwenach w obrębie granic administracyjnych miasta. To pierwszy rok obserwacji, pierwsze stanowiska i oczywiście pierwszy z autorów danych. Mam nadzieję, że w przyszłości uda się ten temat rozbudować.

Kraków w rankingu Światowej Organizacji Zdrowia znalazł się na pierwszym miejscu wśród najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce. Dlaczego powietrze tak zatruwa płuca mieszkańców stolicy Małopolski? Nie Katowice, lecz Kraków ma najbardziej zanieczyszczone powietrze spośród największych miast w naszym kraju. Najnowszy ranking Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) nie pozostawia żadnej wątpliwości, że oddychanie krakowskim powietrzem może być groźne dla zdrowia. Ilość pyłu zawieszonego średnio w ciągu roku przekracza międzynarodową normę aż trzykrotnie. Dlaczego tak się dzieje? To przede wszystkim skutek ukształtowania terenu i panujących warunków atmosferycznych. Kraków położony jest w obniżeniu nad brzegami Wisły w otoczeniu wniesień Bramy Krakowskiej i Pogórza Zachodniobeskidzkiego. Wszelkie zanieczyszczenia unoszące się z zakładów przemysłowych, silników samochodowych i niestety także z pieców węglowych, nie mogą się rozwiać, ponieważ występuje bardzo słabe wietrzenie.
[http://www.twojapogoda.pl/wiadomosci/109772,dlaczego-krakow-jest-taki-zadymiony]

Od lat, zwłaszcza zimą, powietrze w Krakowie jest gęste od pyłu. Stacje monitorujące każdego dnia wskazują, że najgorzej sytuacja wygląda przy Al. Krasińskiego i w Kurdwanowie. Stacje rejestrują w tych miejscach dużą kumulację niskiej emisji — mówi Paweł Ciećko, Małopolski Inspektor Ochrony Środowiska. Na Alejach wywołuje ją wzmożony ruch samochodowy, a w Kurdwanowie krakowskie i wielickie osiedla domów jednorodzinnych. Poza zanieczyszczeniami z pieców węglowych, widać wyraźnie, jak każdego zimowego ranka między godziną 4 a 8 rano, skaczą w Kurdwanowie pomiary związków azotu. To oznacza włączanie piecyków gazowych (zimą gaz jest azotowany). Aby powietrze było czyste, w samym Krakowie trzeba zlikwidować 24 200 pieców, co powinno ograniczyć emisję pyłu.
[http://krakow.naszemiasto.pl]

Zanieczyszczenie powietrza siłą rzeczy odbija się na skażeniu wód. Pyły opadają na powierzchnię wody, są też zmywane wodą opadową z lądu do zagłębień terenu, w których znajdują się akweny. Spływając do zbiorników sumują się tam z ewentualnymi ze ściekami innego pochodzenia. Mimo to w wodach monitorowanych w Krakowie obserwujemy występowanie różnych zwierząt wodnych i z wodą związanych — ryb, płazów, gadów, ptactwa wodnego i owadów — między innymi ważek.

NA SKRÓTY

Plan miasta

Obserwowane stanowiska

Ważki napotkane w mieście

Koordynacja tematu:	Ewa Miłaczewska
Mapa:	Ewa Miłaczewska podkład: polska.e-mapa.net
Tekst:	Marek Gryboś, Ewa Miłaczewska
© Ewa Miłaczewska