Ważki Kielc

Kielce są największym miastem Wyżyny Małopolskiej, położone są na wapiennych wzgórzach zachodniego skraju Doliny Kielecko-Łagowskiej. Płynące tu niewielkie rzeki Bobrza, Silnica, Sufraganiec i Lubrzanka i ich doliny zostały w większości całkowicie przekształcone. Jedynie na obrzeżach miasta znajdują się w części naturalne fragmenty. Na zachodniej granicy pomimo zmeliorowania w latach 60-tych XX w. położonego w widłach Bobrzy i Sufragańca torfowiska Nałęczów i uregulowania obu rzek pozostał większy nie zdewastowany fragment doliny. Bobrza tu dość szybko samoistnie się renaturalizuje, a jej dolina jest obecnie chroniona, jako Ostoja Kielecka sieci Natura 2000. Na wschodzie granice miasta obejmują fragment doliny Lubrzanki z największym w mieście zbiornikiem wodnym Mójcza o powierzchni 15 ha, jest to zatopione wyrobisko starej piaskowni.

Na terenie miasta i w okolicy od dawna pozyskiwano surowce mineralne, opuszczone kamieniołomy są często zalane wodą samoistnie tworzą się oczka wodne, a czasem prawdziwe jeziora. Stale zalane są najgłębsze partie kamieniołomów Kadzielnia i Biesak w kamieniołomie Ślichowice i Wietrznia woda pojawia się zależnie od ilości opadów i poziomu wód gruntowych. Na północ od centrum miasta, w dzielnicy Piaski w roku 1957 zbudowano na rzece Silnicy jezioro zaporowe o powierzchni 12 ha, jeden z największych zbiorników wodnych w Kielcach. Inne sztuczne zbiorniki, których warto wspomnieć to osadniki elektrociepłowni Kielce w dzielnicy Skrzetle i zatopionene piaskownie Wietrznia i Stawki.

Ważki Kielc są systematycznie badane, informacje o ich występowaniu na terenie miasta pochodzące z czternastu stanowisk położonych w granicach administracyjnych miasta zgromadzili Joanna Przybylska, Mariusz Gwardjan i Roman Maniarski. Dane gromadzone są nie tylko na tej stronie internetowej, w 2015 roku zostały opublikowane w numerze 4 rocznika „Naturalia” wydawanego przez Towarzystwo Badań i Ochrony Przyrody, informacje o czasopiśmie znajdziemy na stronie internetowej Towarzystwa http://www.tbop.org.pl/. Numer czwarty „Naturalia” poświęcony jest przyrodzie Kielc. Tu znajdziemy artykuł „Ważki (Odonata) Kielc”.

NA SKRÓTY

Plan miasta

Obserwowane stanowiska

Ważki napotkane w mieście

Koordynacja tematu: Ewa Miłaczewska

Mapa: Ewa Miłaczewska
podkład: polska.e-mapa.net

Tekst: Mariusz Gwardjan

© Ewa Miłaczewska

Plan Kielc

Na podkład (polska.e-mapa.net), oprócz obserwowanych stanowisk, naniesiono: granicę miasta Kielce i siatkę UTM wraz z numerami kwadratów. W pobliżu punktu 7 zaszrafowano badany odcinek rzeki Silnicy. Obserwacje odbywały się w wielu punktach tego obszaru, a opisane zostały łącznie.

Obserwowane stanowiska
Kliknięcie w nazwę powoduje przejście do strony opisującej stanowisko

1. Kadzielnia — kamieniołom

2. Wietrznia — piaskownia

3. Rezerwat Biesak–Białogon — kamieniołom

4. Pietraszki — dolina rzeki Bobrzy

5. Stawki — piaskownia

6. Gruchawka — osadniki Elektrociepłowni
Kielce

7. Rzeka Silnica

8. Szydłówek — jezioro zaporowe na rzece
Silnicy

9. Mójcza

10. Rezerwat skalny Ślichowice

11. Piaski — staw przy starej leśniczówce

12. Piaski — wyrobisko przy torach kolejowych

13. Rodzinny Ogród Działkowy
im. Stefana Żeromskiego

14. Oczyszczalnia wód opadowych
przy ulicy Prochownia

Ważki napotkane na obserwowanych stanowiskach w mieście
(46 gatunków)
Kliknięcie w nazwę ważki powoduje przejście do strony poświęconej danemu gatunkowi,
kliknięcie w numerek pod nazwą ważki powoduje przejście do strony danego stanowiska, zgodnie z listą powyżej

Zygoptera

Świtezianka błyszcząca Calopteryx splendens
3, 4, 9,

Świtezianka dziewica Calopteryx virgo
1, 3, 4, 5, 9, 13,

Pałątka pospolita Lestes sponsa
1, 2, 5, 6, 11, 13,

Pałątka niebieskooka Lestes dryas
5, 13,

Pałątka mała Lestes virens
2, 5, 13,

Pałątka zielona Chalcolestes viridis
2, 12, 13,

Straszka pospolita Sympecma fusca
2, 4, 6, 8,

Straszka syberyjska Sympecma paedisca — gatunek chroniony
6,

Tężnica wytworna Ischnura elegans
1, 2, 3, 6, 8, 9, 10, 13, 14,

Tężnica mała Ischnura pumilio
13,

Nimfa stawowa Enallagma cyathigerum
2, 3, 4, 6, 8, 9, 10, 11, 13, 14,

Łątka wczesna Coenagrion pulchellum
2, 4, 6, 12,

Łątka dzieweczka Coenagrion puella
1, 2, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14,

Łątka halabardówka Coenagrion hastulatum
2, 5, 11,

Oczobarwnica większa Erythromma najas
1, 2, 3, 4, 8, 9, 13,

Oczobarwnica mniejsza Erythromma viridulum
2, 9, 13, 14,

Łunica czerwona Pyrrhosoma nymphula
4, 5, 12, 13,

Pióronóg zwykły Platycnemis pennipes
1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10,

Anisoptera
Żagnica jesienna Aeshna mixta 1, 2, 6, 8,
Żagnica południowa Aeshna affinis — ważka południowa 5,
Żagnica ruda Aeshna isoceles 12,
Żagnica wielka Aeshna grandis 2, 3, 5, 12, 13,
Żagnica sina Aeshna cyanea 3, 5, 7, 9, 12, 13,
Husarz władca Anax imperator 1, 2, 3, 9, 10, 11, 12, 13, 14,
Husarz ciemny Anax parthenope 2, 6, 8, 9, 10, 14,
Żagniczka wiosenna Brachytron pratense 12, 13,
Gadziogłówka pospolita Gomphus vulgatissimus 2, 4, 9,
Trzepla zielona Ophiogomphus cecilia — gatunek chroniony 2, 4, 9,
Szklarnik leśny Cordulegaster boltonii — gatunek chroniony 7,
Szklarka zielona Cordulia aenea 1, 2, 3, 4, 10, 12,
Miedziopierś metaliczna Somatochlora metallica 3, 4, 5, 6, 9, 12, 13,
Przeniela dwuplama Epitheca bimaculata 2,
Ważka czteroplama Libellula quadrimaculata 2, 3, 5, 6, 10, 13,
Ważka płaskobrzucha Libellula depressa 1, 6, 7, 9, 12, 13, 14,
Lecicha pospolita Orthetrum cancellatum 1, 2, 3, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 13,
Lecicha białoznaczna Orthetrum albistylum — ważka południowa 9,
Zalotka czerwonawa Leucorrhinia rubicunda 5,
Zalotka większa Leucorrhinia pectoralis — gatunek chroniony 2, 5, 6, 9, 12, 13,
Zalotka białoczelna Leucorrhinia albifrons — gatunek chroniony 2, 9,
Szablak czarny Sympetrum danae 1, 2, 4, 5, 6,
Szablak krwisty Sympetrum sanguineum 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 13,
Szablak wędrowny Sympetrum fonscolombii — ważka południowa 2,
Szablak żółty Sympetrum flaveolum 5, 7, 9,
Szablak późny Sympetrum striolatum 1, 4, 5, 6, 8, 12, 13,
Szablak zwyczajny Sympetrum vulgatum 1, 5, 6, 9, 13,
Szafranka czerwona Crocothemis erythraea — ważka południowa 2, 6,