Strona główna |
Ważki-menu | Słownik | Etapy życia | Drapieżnictwo | Historia | Odonatrix | Literatura | Linki |
Od autorki |
Systematyka ważek |
Budowa ważki |
Zachowania rozrodcze |
Procesy życiowe |
Czas lotów |
Ważki dużych miast |
Wasze obserwacje |
Ważki w filatelistyce |
data powstania strony:
25 III 2010 r. data ostatniej aktualizacji: 28 XII 2017 r. |
||||
napisz do mnie: |
||||
ogłoszenia, aktualizacje |
||||
|
U W A G A ! STRONA JEST W CIĄGŁYCH PRZEMIANACH I UZUPEŁNIENIACH, aby oglądać ostatnią wersję — a nie tę, którą już zapamiętał komputer — radzę ODŚWIEŻAĆ KAŻDĄ ODSŁONĘ po otwarciu. | ||||||
|
Aktualizacje z 2017 roku |
|
Sześć nowych zdjęć wylinki Brachytron pratense wykonanych — po jej oczyszczeniu — przez Andrzeja Kucharskiego. Na zdjęciach tych widać szczegóły dotychczas ukryte pod warstwą mułku. |
|
Do najlepszych życzeń zdrowych i radosnych Świąt Bożego Narodzenia oraz pomyślności w Nowym Roku załączam kalendarz na 2018 rok — LECICHY Orthetrum, ze zdjęciami, których autorami są: Edyta i Paweł Buczyńscy, Waldemar Bzura, Piotr Cuber, Maciej Górka, Andrzej Kucharski, Ewa Miłaczewska, Marek Miłkowski, Krzysztof Przondziono i Przemysław Żurawlew. Autorom serdecznie dziękuję za zdjęcia. |
|
Drugie stanowisko w Czeladzi to Staw Przetok położony przy zachodniej granicy miasta tuż przy drodze krajowej 94 i przy zakręcie Brynicy. Tam Krzysztof Przondziono zaobserwował 14 gatunków ważek. |
|
Dziś kolejny — 13 numer naszego czasopisma wraz z pdf-ami pierwszych, zawartych w nim artykułów. Następne ukażą się w najbliższym czasie. |
|
W Czeladzi spotykamy się po raz pierwszy. W Parku Alfreda położonym w południowo-zachodniej części miasta Krzysztof Przondziono zaobserwował 5 gatunków pospolitych ważek w niewielkich populacjach. Są to tereny poprzemysłowe, niedawno zrekultywowane — stąd pewnie obserwacje są skromne. |
|
Dzięki obserwacjom prowadzonym przez Grzegorza Kolago, udało się uzupełnić wykaz gatunków stwierdzonych w kamieniołomie Liban aż o 18 ważek. Nowym chronionym gatunkiem jest Leucorrhinia albifrons, potwierdzono też występowanie L. pectoralis zarejestrowanej już przez Marka Grybosia, który z kolei doniósł, że widział tam w 2017 r. jeszcze jeden nowy gatunek, a jednocześnie trzecią w kamieniołomie ważkę chronioną — Ophiogomphus cecilia zapewne zaleciałą znad Wisły. Liban okazał się też być „rajem” dla południowców, których zaobserwowano tam łącznie 5 gatunków. Jednocześnie suma gatunków dostrzeżonych w Krakowie wzrosła z 28 do 37. |
|
Tym razem na stronie Aeshna grandis zobaczymy trzy zdjęcia z przeobrażenia samca oraz 9 fotografii wylinek, między innymi tej wydobytej spod przeobrażajacej się ważki — zrobionych przez Andrzeja Kucharskiego. |
|
W Sosnowcu Krzysztof Przondziono obserwował ważki w Parku Tysiąclecia nad Rowem Kalnym. Napotkał tam 16 gatunków pospolitych ważek w niewielkich populacjach. |
|
Jak co roku prezentowanie sprawozdań z obserwacji ważek w miastach będziemy przeplatać uzupełnieniami na stronach gatunków ważek. Dziś zdjęcia wylinki Aeshna affinis napotkanej nad Stawem Górnik w Katowicach przez Marię Wiszniowską, następnie przesłanej do Andrzeja Kucharskiego, który wylinkę tę oczyścił, spreparował i zrobił jej serię zdjęć, z których pięć możemy tu zobaczyć. |
|
W Chorzowie jedno ze stanowisk obserwacji ważek znajduje się także w skansenie — jest to staw w Muzeum — Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie. Krzysztof Przondziono spotkał tam tylko 8 gatunków ważek i to w niewielkich populacjach, czego przyczyną zapewne są trudności z utrzymaniem stabilnego poziomu wód na tym obszarze. |
|
Następne miejskie stanowisko to Rzeka Kosówka i zbiorniki wodne na terenie Muzeum Wsi Radomskiej, gdzie Marek Miłkowski zarejestrował 18 gatunków ważek, z czego trzy gatunki są w jego badaniach dla Radomia nowe. |
|
Kolejne górnośląskie stanowisko to Stawiki w Sosnowcu — Tu Krzysztof Przondziono zarejestrował tylko 5 gatunków ważek. Należy jednak dodać, że jest to zbiornik bardzo mocno eksploatowany w celach rekreacyjnych. |
|
Rozpoczynamy prezentację sprawozdań z obserwacji na stanowiskach miejskich. Jako pierwsze — uzupełnienie wykazu napotkanych ważek nad Stawem Górnik na katowickim Giszowcu. Opis obserwacji poczynionych w latach 2011–13 przez Krzysztofa Przondziono (22 gatunki) w latach 2014–17 uzupełniony został przez Marię Wiszniowską. Lista gatunków wzrosła do 41 jednocześnie dając temu stanowisku pierwsze miejsce pod względem liczebności odonatofauny w całej konurbacji górnośląskiej. W prowadzonym przez nas wykazie ważek Katowic przybyło aż sześć nowych gatunków. |
|
Pięć nowych fotografii na stronie przenieli dwuplamej Epitheca bimaculata autorstwa Marii Wiszniowskiej. Są to zdjęcia wykonane nad Stawem Górnik na katowickim Giszowcu i nie zdjęcia ważki są tu najbardziej istotne, lecz miejsce zaobserwowania jej rozrodu — pierwsze na obszarze konurbacji górnośląskiej i zaledwie drugie na obszarze województwa śląskiego. Ponadto na stronie ważki płaskobrzuchej Libellula depressa dołożyłam zdjęcie androchromatycznej samicy zrobione przez Karola Mackiewicza. |
|
Jest zimno i deszczowo, to już ostatnie chwile lata, a tymczasem zobaczmy 8 nowych zdjęć autorstwa Marii Wiszniowskiej zrobionych w czerwcu br. nad Stawem Górnik na katowickim Giszowcu. Są to zdjęcia zachowań rozrodczych, wylinek i teneralnych żagnic południowych Aeshna affinis. |
|
Dziś na stronie Procesy życiowe w dziale Higiena możemy zobaczyć, jak ważka czyści narządy gębowe po jedzeniu, na zdjęciach lecichy pospolitej Otrhetrum cancellatum zrobionych przez Edytę Buczyńską. |
|
Przebudowałam stronę kolejnego szablaka — szablaka krwistego Sympetrum sanguineum. Na jej stronie przybyło aż 16 fotografii, kilka gorszych usunęłam. Autorami nowych zdjęć są: Paweł Buczyński, Bogusława Jankowska, Ewa Miłaczewska, Marek Miłkowski i Zdzisław Zalewski. Również na stronie tego szablaka nie dodawałam zdjęć stanowisk, ponieważ gatunek ten występuje bardzo pospolicie. |
|
Zmiany na kolejnej stronie — tym razem szablaka zwyczajnego Sympetrum vulgatum. Zrezygnowałam z kilku gorszych zdjęć wstawiając zamiast nich 14 nowych fotografii ważek. Autorami nowych zdjęć są: Edyta Buczyńska, Paweł Buczyński, Andrzej Kucharski, Ewa Miłaczewska, Marek Miłkowski i Jarosław Wenta. Nie dodawałam zdjęć stanowisk, ponieważ gatunek ten występuje bardzo pospolicie nad wszelkiego typu wodami stojącymi i wolno płynącymi. |
|
Mamy dziś Sprawozdanie z XIV Sympozjum Odonatologicznego, które w tym roku odbyło się w Pienińskim Parku Narodowym i jego okolicach w dniach 6–9 lipca 2017 r. Sprawozdanie przygotował Jakub Liberski, a zdjęcia do niego zostały wykonane przez: Pawła Buczyńskiego, Grzegorza Jędro, Andrzeja Kucharskiego, Jakuba Liberskiego, Grzegorza Machałę, Ryszarda Orzechowskiego, Katarzynę Paciora, Annę Rychłą, Grzegorza Smolarczyka i Janka Wendzonkę. Mnie na tym Sympozjum nie było, przez co moja rola ogranicza się wyłącznie do pracy webmastera. |
|
Dziś przebudowana została strona kolejnej ważki — łunicy czerwonej Pytrrhosoma nymphula. Na jej stronie przybyło aż 28 fotografii, z czego 11 to zdjęcia stanowisk. Na zdjęciach pokazano trzy formy barwne samic tej ważki. Autorami nowych zdjęć są: Paweł Buczyński, Paweł Jędryczak, Szymon Kubik, Andrzej Kucharski, Ewa Miłaczewska, Katarzyna Przondziono, Jarosław Wenta i Michał Wolny. |
|
Na stronie Procesy życiowe powstała nowa zakładka — Higiena, a tam na zdjęciach autorstwa Pawła Buczyńskiego możemy obejrzeć, jak ważki czyszczą swoje skrzydła. Poza tym dwa piękne zdjęcia młodego samca na stronie żagniczki wiosennej Brachytron pratense, które przysłane 6 lat temu przez Arkadiusza Begiera, przeleżały nadmiernie długo zapomniane w teczce z materiałami do wstawienia. |
|
Dziś na stronie ważki rudej Libellula fulva zostało dołożone jedno tylko zdjęcie, ale za to bardzo rzadkiej samicy androchromatycznej — zdjęcie nadesłał Łukasz Wójtowicz. Ta sama samica znalazła swoje miejsce wśród innych samic androchromatycznych na stronie Budowa ważki. Ponadto na stronie Etapy życia ważki przybyły dwa zdjęcia ważek złowionych przez ptaki autorstwa Michała Kaczorowskiego i zdjęcie niefortunnego przeobrażenia husarza władcy w pobliżu kryjówki pająka zrobione przez Pawła Buczyńskiego. |
|
Dodałam porównanie larw rodziny gadziogłówkowatych Gomphidae. Przy robieniu zestawienia wykorzystałam zdjęcia Andrzeja Kucharskiego i Piotra Zabłockiego. |
|
Na stronie Wasze obserwacje umieściłam piękną relację z przeobrażenia Lestes sponsa, sporządzoną 25 czerwca 2017 roku, przez Bogusię Jankowską nad stawem Górnik w Katowicach–Giszowcu. Jest to 18 fotografii — wybranych z wykonanych tam około 350 zdjęć tego procesu — od wyjścia larwy z wody do odlotu ważki. Dziś zaczyna się XIV Sympozjum Odonatologiczne w Pieninach. Nie będzie mnie tam, ale Koledzy obiecali przygotować sprawozdanie z tego spotkania, więc, jak co roku, mam nadzieję wkrótce zamieścić je na stronie. Uczestnikom życzę pięknej pogody i wspaniałych obserwacji — przede wszystkim napotkania Somatochlora alpestris i potwierdzenia jej rozwoju w tym miejscu. Powodzenia! |
|
Tylko jedno, ale za to bardzo interesujące zdjęcie samicy husarza ciemnego Anax parthenope i jego wycinek, które przysłał Marcin Theil. Warto zobaczyć. |
|
Druga ze straszek — straszka syberyjska Sympecma paedisca. Dodałam 15 fotografii, z czego 5 to zdjęcia stanowisk. Autorami nowych zdjęć są: Paweł Buczyński, Marek Gryboś, Mariusz Gwardjan, Andrzej Kucharski, Marek Miłkowski i Katarzyna Przondziono. |
|
Tym razem pierwsza ze straszek — straszka pospolita Sympecma fusca. Na jej stronie przybyły 22 fotografie, z czego 11 to zdjęcia stanowisk. Autorami nowych zdjęć są: Paweł Buczyński, Grzegorz Brynda, Marek Gryboś, Mariusz Gwardjan, Andrzej Kucharski, Jakub Liberski, Marek Miłkowski, Katarzyna i Krzysztof Przondziono. |
|
Na stronie ostatniej wśród pałątek — pałątki niebieskookiej Lestes dryas przybyło 14 fotografii, z czego 6 to zdjęcia stanowisk. Autorami nowych zdjęć są: Paweł Buczyński, Emilia Grzędzicka, Paweł Jędryczak, Piotr Mikołajczuk, Ewa Miłaczewska i Marek Miłkowski. |
|
Na stronie pałątki małej Lestes virens przybyło 11 fotografii, z czego 8 to zdjęcia stanowisk. Autorami nowych zdjęć są: Paweł Buczyński, Paweł Jędryczak, Andrzej Kucharski, Ewa Miłaczewska, Krzysztof Przondziono i Michał Wolny. |
|
Na stronie kolejnej pałątki zielonej Chalcolestes viridis przybyło 16 fotografii, z czego 8 to zdjęcia stanowisk. Autorami nowych zdjęć są: Paweł Buczyński, Mariusz Gwardjan, Michał Kaczorowski, Andrzej Kucharski, Marek Miłkowski, Grzegorz Wieczorek i Michał Wolny. |
|
Na stronie pałątki południowej Lestes barbarus przybyło 12 fotografii, z czego 6 to zdjęcia stanowisk. Autorami nowych zdjęć są: Grzegorz Brynda, Paweł Jędryczak, Ewa Miłaczewska, Marek Miłkowski, Krzysztof Pakuła i Piotr Zabłocki. |
|
Na stronie pałątki pospolitej Lestes sponsa przybyły 23 fotografie, z czego 11 to zdjęcia stanowisk. Autorami nowych zdjęć są: Paweł Buczyński, Marek Gryboś, Mariusz Gwardjan, Michał Kaczorowski, Andrzej Kucharski, Ewa Miłaczewska, Marek Miłkowski, Katarzyna Przondziono, Jarosław Wenta i Michał Wolny. |
|
Na stronie nimfy stawowej Enallagma cyathigerum przybyło 19 fotografii, z czego 10 to zdjęcia stanowisk. Autorami zdjęć są: Paweł Buczyński, Michał Kaczorowski, Tomasz Kiecana, Andrzej Kucharski, Piotr Mikołajczuk, Ewa Miłaczewska, Marek Miłkowski, Alicja Miszta, Krzysztof Przondziono i Jarosław Wenta. |
|
Wiosennych porządków ciąg dalszy — dodałam porównanie larw obu krajowych gadziogłówek Gomphus, wykorzystując zdjęcia Pawła Buczyńskiego, Andrzeja Kucharskiego, Michała Wolnego i Piotra Zabłockiego. |
|
W ramach wiosennych porządków dodałam porównanie larw obu naszych świtezianek Calopteryx, a także zmieniłam i rozszerzyłam porównanie larw obu szklarników Cordulegaster. Przy robieniu tych zestawień wykorzystałam zdjęcia Andrzeja Kucharskiego, Jakuba Liberskiego, Piotra Mikołajczuka, Michała Wolnego i Piotra Zabłockiego. |
|
Wszystkiego najlepszego z okazji Świąt Wielkanocnych dla wszystkich Czytelników! A przy okazji niespodzianki ciąg dalszy — jeszcze jedna samica androchromatyczna Crocothemis erythraea — tym razem od Piotra Mikołajczuka z Międzyrzeca Podlaskiego, gdzie podobno jest spotykana nawet częściej niż klasyczna samica gynochromatyczna. |
|
Cieszę się, kiedy odkrywam wśród zdjęć od dawna istniejących na stronie coś, czego nie zauważyłam od razu. I tak na stronie żagniczki wiosennej Brachytron pratense spostrzegłam, że na zdjęciu nadesłanym w 2011 roku przez Elżbietę Kowalik-Szpiech znajduje się samica androchromatyczna. Oprócz tego na stronie tego gatunku przybyły jeszcze trzy zdjęcia autorstwa Sylwii Dziadoń. I jeszcze jedna niespodzianka — jeszcze jedna samica androchromatyczna — zdjęcie otrzymane od Elżbiety Lewandowskiej — czerwona samica Crocothemis erythraea. Obie samice znalazły też swoje miejsce na stronie. Budowa ważki — samice androchromatyczne. |
|
|
|
Kolejne, wielkie uzupełnienie — tym razem na stronie szablaka przepasanego Sympetrum pedemontanum — o 18 nowych zdjęć, w tym 9 fotografii stanowisk, na których ważka ta była obserwowana. Autorami nowych zdjęć są: Paweł Buczyński, Sławomir Pawlak, Tomasz Piecuch i Piotr Zabłocki. Wśród zdjęć ważek sa też portrety rzadko spotykanej samicy androchromatycznej, co pozwoliło uzupełnić kolekcję zdjęć takich samic na stronie Budowa ważki — samice androchromatyczne. |
|
Już siedem lat jesteśmy razem. Dziś uzupełnienie strony szablaka żółtego Sympetrum flaveolum o 7 nowych zdjęć stanowisk, na których ważka ta była obserwowana. Autorami nowych zdjęć są: Grzegorz Brynda, Ewa Miłaczewska, Krzysztof Pakuła, Katarzyna Przondziono i Przemysław Żurawlew. |
|
Na najuboższej do tej pory spośród wszystkich stron o szablakach — stronie szablaka południowego Sympetrum meridionale — przybyło 21 nowych zdjęć. 2/3 spośród nich to zdjęcia stanowisk, na których tę ważkę obserwowano, pozostałe to zdjęcia ważek. Autorami nowych zdjęć są: Paweł Buczyński, Marek Miłkowski, Michał Wolny i Przemysław Żurawlew. |
|
Możemy pomóc!!! Dopiero dziś przeczytałam na facebookowej stronie — Ważki i nie tylko — należącej do Sylwii Dziadoń, utalentowanej fotografki, autorki przepięknych zdjęć ważek, których zawsze chętnie użycza mojej stronie, prośbę o pomoc: Kochane ważkoluby! Jeśli nie wiecie komu podarować swój 1% podatku w tym roku to przeczytajcie proszę mój post o mojej córce. Pozdrawiam :) Tu link do strony https://www.facebook.com/WazkiINieTylko A dla nieużywających facebooka kopia listu — tu Dla tych, którzy już rozliczyli podatki jest tam numer konta, na które można przekazać darowiznę. Każda złotówka w imię solidarności ważkolubów! |
|
Ostatnie uzupełnienie obserwacji z Radomia w na sześciu wcześniej badanych przez Marka Miłkowskiego stanowiskach. Na stanowisku Dolina Kosówki przybyły 2 ważki, na Zalewie Borki — tylko jeden nowy gatunek, a w Parku Stary Ogród zarejestrowano 2 nowe gatunki. Następnie na stanowisku Park Gołębiów przybyły 2 ważki, na zbiornikach retencyjnych Godów doszło 5 gatunków ważek, zaś na Stawie Prędocińskim zauważowno o 4 gatunki ważek więcej niż w poprzednich latach. W 2016 roku w Radomiu zarejestrowano 6 nowych gatunków. |
|
14 nowych zdjęć na stronie szablaka czarnego Sympetrum danae — 10 spośród tych zdjęć przedstawia stanowiska, na których ważkę tę obserwowano. |
|
Marek Miłkowski z Radomia w ubiegłym roku prowadził obserwacje na już wcześniej (od 2013 r.) badanych stanowiskach. I tak na stanowisku dolina rzeki Mlecznej w północnej części miasta napotkał dwa nowe gatunki ważek, a na stanowisku stawy kolmatacyjne przy zbiorniku rekreacyjnym Borki stwierdził kolejne pięć dotąd niewidzianych tam ważek. |
|
Niektóre strony szablaków dość długo czekały na uporządkowanie. To będzie się powoli zmieniać — tak więc dziś możemy zobaczyć 21 nowych zdjęć na stronie szablaka późnego Sympetrum striolatum. Połowa to fotografie stanowisk, na których szablaki późne były obserwowane. |
|
Ostatnie z nowych stanowisk w Radomiu to Potok Północny (Sadkówka) — obszar położony na wschód od centrum miasta. Tam w ubiegłym sezonie Marek Miłkowski zarejestrował 10 gatunków ważek. |
|
Tylko trzy, ale za to ciekawe zdjęcia wylinki Aeshna isoceles — tej samej, którą już znamy ze zdjęć Andrzeja Kucharskiego zamieszczonych wcześniej. Tym razem wylinka została umyta i różnica jest ogromna, a szczegóły są znacznie lepiej widoczne. Aż trudno uwierzyć, że to ta sama wylinka! |
|
Kolejne wyniki obserwacji prowadzonych przez Marka Miłkowskiego w Radomiu — jest to zespół stanowisk na obszarze położonym w centrum miasta, a jednocześnie w najstarszej jego części — Piotrówka — w dolinie rzeki Mlecznej, gdzie zaobserwowano w 2016 roku 9 gatunków ważek. |
|
Na stronie zalotki białoczelnej Leucorrhinia albifrons przybyło 9 zdjęć nadesłanych przez Bogusławę Jankowską. Dwa z nich to piękne zdjęcia samców, a siedem — umieszczonych w galerii — przedstawia przeobrażenie tej ważki. |
|
Dziś przedstawiam wyniki obserwacji prowadzonych przez Marka Miłkowskiego na kolejnym stanowisku w Radomiu — są to Stawy na Długojowie, gdzie zaobserwowano 12 gatunków ważek. |
|
U W A G A !
Na prośbę Jacka Wendzonki zawiadamiam o organizowanym przez niego konkursie fotograficznym na ważkę roku 2016. Tym razem są to wybory Miss Polonia i Miss World:), a szczegółowy regulamin konkursu znajdziemy pod adresem http://www.odonata.pl/. Termin nadsyłania zdjęć na adres setauron@gmail.com mija dnia 15 stycznia 2017 r. |
|
Tom 12 „Odonatrix” zamyka wykaz — Polskie i dotyczące Polski prace odonatologiczne. 14. Rok 2015 i uzupełnienie wykazu za rok 2014 — sporządzony przez Pawła Buczyńskiego i Grzegorza Tończyka. |
|
Kalendarz na 2017 rok — tym razem ze zdjęciami naszych gości z południa i „bohaterką” roku 2016 nomadką żółtawą Pantala flavescens na okładce. |
OGŁOSZENIA | |
|
Dr Alicja Miszta z Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, ul. Św. Huberta 35, 40-543 Katowice koordynuje z ramienia Sekcji Odonatologicznej PTE monitoring ważek południowych. Ważki te mogą w okresie upałów pojawiać się liczniej niż zwykle. W załączeniu pliki pdf pomocne w ich rozpoznawaniu: żagnica południowa Aeshna affinis, husarz wędrowny Anax ephippiger, szafranka czerwona Crocothemis erythraea, lecicha południowa Orthetrum brunneum, lecicha mała Orthetrum coerulescens, szablak południowy Sympetrum fonscolombii i szablak wędrowny Sympetrum meridionale. Wyniki obserwacji prosimy przekazywać na adres a.miszta@cdpgs.katowice.pl w formie opisanej tutaj. |
Aktualizacje z 2016 roku | |
Aktualizacje z 2015 roku | |
Aktualizacje z 2014 roku | |
Aktualizacje z 2013 roku | |
Aktualizacje z 2012 roku | |
Aktualizacje z 2011 roku | |
Aktualizacje z 2010 roku | |